"(...) Straszny Wrzesień. Ponure, nagłe syren wycie,
Krzyk matek i płacz dzieci w rowach się modlących (...)"
Adam Kowalski
Do Kalisza wojska niemieckie wkroczyły 4 września 1939 roku. Była to 8. armia pod dowództwem generała piechoty Johannesa Blaskowitza. W pierwszym okresie okupacji, trwającym od 1 września do 25 października 1939 r. - okres zarządu wojskowego - wprowadzono rządy hitlerowskie poprzez szefów zarządów cywilnych przy poszczególnych armiach. Powiat kaliski, kępiński i ostrowski podlegał administracji Szefa Zarządu Okręgu Wojskowego Łódź, dr. H. Craushaara. Powiaty jarociński i krotoszyński podlegały Szefowi Zarządu Okręgu Wojskowego Poznań, Arthurowi Greiserowi. Terenowo administracja miejska i gminna nie uległa zmianie. Wszędzie wyznaczono nowe władze - komisarycznych starostów i burmistrzów oraz komisarzy gmin.
26 października weszły w życie nowe zarządzenia Hitlera o administracji ziem polskich wcielonych do Rzeszy. Ziemia kaliska znalazła się w okręgu poznańskim (Reichsgau Posen). 9 listopada 1939 r. do okręgu poznańskiego przyłączono większość województwa łódzkiego z Łodzią. Od 29 stycznia 1940 r. nowo powstały okręg funkcjonował jako Okręg Rzeszy Kraj Warty (Reichsgau Wartheland).
13 września 1939 r. aresztowano prezydenta Kalisza, Ignacego Bujnickiego. Prezydent został osadzony w więzieniu. Prawdopodobnie rozstrzelano go na kaliskim cmentarzu żydowskim przy ul. Nowy Świat.