1939

"(...) Straszny Wrzesień. Ponure, nagłe syren wycie,
Krzyk matek i płacz dzieci w rowach się modlących (...)"
Adam Kowalski

Do Kalisza wojska niemieckie wkroczyły 4 września 1939 roku. Była to 8. armia pod dowództwem generała piechoty Johannesa Blaskowitza. W pierwszym okresie okupacji, trwającym od 1 września do 25 października 1939 r. - okres zarządu wojskowego - wprowadzono rządy hitlerowskie poprzez szefów zarządów cywilnych przy poszczególnych armiach. Powiat kaliski, kępiński i ostrowski podlegał administracji Szefa Zarządu Okręgu Wojskowego Łódź, dr. H. Craushaara. Powiaty jarociński i krotoszyński podlegały Szefowi Zarządu Okręgu Wojskowego Poznań, Arthurowi Greiserowi. Terenowo administracja miejska i gminna nie uległa zmianie. Wszędzie wyznaczono nowe władze - komisarycznych starostów i burmistrzów oraz komisarzy gmin.

26 października weszły w życie nowe zarządzenia Hitlera o administracji ziem polskich wcielonych do Rzeszy. Ziemia kaliska znalazła się w okręgu poznańskim (Reichsgau Posen). 9 listopada 1939 r. do okręgu poznańskiego przyłączono większość województwa łódzkiego z Łodzią. Od 29 stycznia 1940 r. nowo powstały okręg funkcjonował jako Okręg Rzeszy Kraj Warty (Reichsgau Wartheland).

13 września 1939 r. aresztowano prezydenta Kalisza, Ignacego Bujnickiego. Prezydent został osadzony w więzieniu. Prawdopodobnie rozstrzelano go na kaliskim cmentarzu żydowskim przy ul. Nowy Świat.

Wkroczenie wojsk niemieckich do Kalisza
Wkroczenie wojsk niemieckich do Kalisza, 4 września 1939 r.,
Spuścizna T. Martyna sygn. 1468
Ignacy Bujnicki
Ignacy Bujnicki prezydent Kalisza,
Spuścizna T. Martyna sygn. 97
Odezwa do mieszkańców Pleszewa
Odezwa do mieszkańców Pleszewa,
Spuścizna T.Martyna sygn. 1208
Ogłoszenie
Ogłoszenie o "święcie zwycięstwa"
5 listopada 1939 r.
Święto zwycięstwa
Święto zwycięstwa,
Spuścizna T.Martyna sygn. 135
Święto zwycięstwa
Święto zwycięstwa,
Spuścizna T.Martyna sygn. 135