Archiwum Państwowe w Kaliszu zaprasza do zapoznania się z nową wystawą on-line pt. "Witaj szkoło!!!".
Rozpoczęcie roku szkolnego to wydarzenie wyjątkowe. W tym dniu dzieci i młodzież przychodzą do szkoły na uroczysty apel w odświętnych strojach. W pierwszej kolejności odbywa się powitanie uczniów i wygłoszenie przemówień przez dyrekcję, następnie w klasach ogłaszane są informacje dotyczące zajęć w nowym roku szkolnym. Dla uczniów dla których nauka zaczyna się w nowych szkołach, rozpoczęcie nauki kojarzy się z obawą przed nowymi wyzwaniami. Uświadamiają sobie, że czekają tam na nich: nowa klasa, nowe znajomości, nowi nauczyciele i przede wszystkim nowe otoczenie.
Tradycyjnie za początek roku szkolnego w Polsce uznaje się dzień 1 września. Czy było tak zawsze? Okazuje się, że nie. W latach 1975-1981 początek roku szkolnego następował po 20 sierpnia, choć rzeczywiście uroczysta inauguracja rozpoczęcia nowego roku szkolnego odbywało się w okolicach 1 września.
To nieprzypadkowa data, ze względu na wiele faktów historycznych, religijnych i kulturowych.
1 września 1939 r. Niemcy zaatakowały Polskę, co doprowadziło do wybuchu II wojny światowej. Dlatego dzień ten symbolizuje walkę o wolność i niepodległość naszego kraju, a także przypomina o tragicznych wydarzeniach z przeszłości.
W Polsce 1 września to dzień liturgiczny św. Idziego. Odkąd Polska przyjęła chrzest, wiele ważnych wydarzeń związanych z historią naszego kraju miało miejsce właśnie w dniu świętego Idziego.
Ponadto, 1 września to czas, kiedy dzieci i młodzież wracają do szkoły po długiej przerwie letniej, gotowi do nowych wyzwań i nauki.
Przygotowana wystawa poświęcona jest tematyce szkolnej prezentuje materiały archiwalne pochodzące z zasobu Archiwum Państwowego w Kaliszu. Materiały ilustracyjne, fotografie oraz artykuły prasowe przeplatają się z materiałami video. Prezentowane archiwalia pochodzą z lat 1836-1996.
Pismo Komisji Województwa Kaliskiego z 23 grudnia 1836 r. w sprawie wydania pozwolenia na pobieranie nauki w Berlinie na czas kuracji ortopedycznej przez dwóch synów właściciela dóbr Brzozowa w obwodzie gostyńskim Józefa Niechomskiego: Tadeusza mającego lat 10 i Wiktora mającego lat 11.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 182, k. 1
Pismo do Rządu Gubernialnego Kaliskiego z dnia 21 września 1840 r. w sprawie wydania zgody na pobieranie nauk w szkołach zagranicznych za pozwoleniem rządu. Pismo dotyczy Zygmunta Rudnickiego (lat 14), syna Tomasza Rudnickiego właściciela dóbr Piękna.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 182, k. 8-9
Pismo z dnia 4 listopada 1840 r. do Rządu Gubernialnego Kaliskiego w sprawie wyjaśnienia za czyim pozwoleniem Zygmunt Rudnicki lat 14 syn Tomasza Rudnickiego właściciela Dóbr Piękna pobiera nauki w szkołach za granicą.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 182, k. 12
Pismo do Rządu Gubernialnego Warszawskiego z dnia 16 października 1845 r. w sprawie wydania pozwolenia na pozostanie przy babce w Berlinie i pobieranie nauk zagranicznych dla dwójki dzieci Juliana Jeltmana: syna Jana i córki Emilii.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 182, k. 11
Rozkład nauki dla klasy I na rok 1851/1852. Wyszczególniono m.in. następujące przedmioty szkolne: religia, czytanie niemieckie i rozkład gramatyki, kaligrafia, ortografia polska, historia powszechna, rysunki, śpiew, geografia, czytanie polskie i rozkład gramatyki, rachunki, fizyka.
APK, Akta miasta Sulmierzyce, sygn. 287, k. 52
Rozkład nauki dla klasy II na rok 1851/1852. Wyszczególniono m.in. następujące przedmioty szkolne: historia biblijna, nauka religijna, czytanie polskie, rachunki na tablicy, rachunki pamięciowe, kaligrafia, geografia, czytanie niemieckie.
APK, Akta miasta Sulmierzyce, sygn. 287, k. 53
Rozkład nauk dla klasy III na rok 1851/1852. Wyszczególniono m.in. następujące przedmioty: historia biblii, religia, nauka czytania i pisania, rachunki, nauka o świecie.
APK, Akta miasta Sulmierzyce, sygn. 287, k. 54
Pismo do Naczelnika Powiatu Kaliskiego z dnia 22 czerwca 1860 r. w sprawie utworzenia Szkoły Żeńskiej dla panien w mieście Kaliszu.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 470, k. 1
Notatki Mieczysława Wiśniewskiego z matematyki w 3-letniej Szkole Handlowej w Jaśle w roku szkolnym 1940/1941.
APK, Spuścizna Mieczysława Wiśniewskiego z Kalisza, sygn. 101
Notatki Mieczysława Wiśniewskiego z historii w 3-letniej Szkole Handlowej w Jaśle w roku szkolnym 1940/1941.
APK, Spuścizna Mieczysława Wiśniewskiego z Kalisza, sygn. 102
Notatki Mieczysława Wiśniewskiego z nauki handlu w 3-letniej Szkole Handlowej w Jaśle w roku szkolnym 1941/1942.
APK, Spuścizna Mieczysława Wiśniewskiego z Kalisza, sygn. 103
Zeszyt z arytmetyki Mieczysława Wiśniewskiego, ucznia 4-letniego Gimnazjum Kupieckiego w Kaliszu z 1945 r.
APK, Spuścizna Mieczysława Wiśniewskiego z Kalisza, sygn. 107
Uczniowie klasy maturalnej Prywatnego Koedukacyjnego Liceum Handlowego w Kaliszu 1946 r.
APK, Spuścizna Mieczysława Wiśniewskiego z Kalisza, sygn. 116
Zdjęcia sali lekcyjnej w szkole w Dębsku z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Zdjęcie uczniów w sali lekcyjnej w szkole w Marchwaczu z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Fotografia prezentująca uczniów podczas zajęć lekcyjnych w szkole w Marianowie z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Uczniowie w szkolnych ławkach w Szkole Podstawowej w Stobnie z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Zdjęcie sali matematycznej w szkole w Chabierowie z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Fotografia sali geograficznej w szkole w Chodybkach z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Fotografie sali lekcyjnej w szkole w Domaniewie z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Fotografia sali lekcyjnej w szkole w Kwaskowie z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Fotografie sali lekcyjnej w Szkole Podstawowej w miejscowości Lipe z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Zdjęcia sali lekcyjnej w szkole w Piotrowie z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Fotografia ze szkolnymi drewnianymi ławkami w Szkole Podstawowej w Swobodzie z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Fotografie sali lekcyjnej w Szkole Podstawowej w miejscowości Zalesie z ok. 1950-1969 r.
APK, Kuratorium Oświaty w Kaliszu, sygn. 513
Zeszyt do języka polskiego Aldony Martyn, uczennicy klasy II C z 1966 r.
APK, Spuścizna Tadeusza Martyna z Kalisza, sygn. 965
Rozmowa z Leonem Skulimowskim — Inspektorem Szkolnym na miasto i powiat kaliski z okazji rozpoczynającego się roku szkolnego 1970/71. Rozmowa dotyczyła aktualnych wówczas problemów kaliskiego szkolnictwa zarówno na poziomie szkół podstawowych, jak i ponad podstawowych.
Biblioteka APK, O nowoczesny styl nauczania i wychowania, "Ziemia Kaliska", 1970, nr 35, s. 1-2
Ogłoszenie o zapisach do Medycznego Studium Zawodowego Wydział Pielęgniarstwa w Kępnie ok. 1970-1975 r.
APK, Zbiór afiszy i plakatów, sygn. 542
Szkoła Podstawowa nr 9 w Kaliszu przy ul. Wigury 13. Klasa I a w roku szkolnym 1972/73
APK, Zbiór materiałów rodzinnych, sygn. 267
Artykuł publikowany w "Ziemi Kaliskiej" pt. Inauguracja roku szkolnego. Opisuje wojewódzką inaugurację roku szkolnego w latach 1975/1976, która odbyła się w Gminnej Szkole Zbiorczej im. Mikołaja Kopernika w Dobrzycy, a także w II Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu. Gościem uroczystości był I sekretarz KW PZPR Jerzy Kusiak oraz pierwszy sekretarz KM PZPR Jerzy Więckowski.
Biblioteka APK, Inauguracja roku szkolnego, "Ziemia Kaliska", 1975, nr 36, s. 1-2
Krótka notatka zamieszczona w ,,Ziemi Kaliskiej", informująca o kończących się wakacjach dla dzieci z województwa kaliskiego. Powrót do szkół odbył się w dniu 23 sierpnia, jednak uroczysta inauguracja roku szkolnego 1976/77 w województwie kaliskim odbył się 1 września w Zbiorczej Szkole Gminnej w Grabowie nad Prosną.
Biblioteka APK, Witaj szkoło, "Ziemia Kaliska", 1976, nr 35, s. 1
Artykuł z działu Moda publikowany w "Ziemi Kaliskiej" opisujący coroczne kłopoty z ubraniem dziecka do szkoły w związku z rozpoczynającym się nowym rokiem szkolnym. Zapewnienia handlowców, że na kiermaszach szkolnych będzie można ubrać dziecko od stóp do głów, nie zawsze pokrywały się z rzeczywistością. Zadbano tylko o dostateczną ilość szkolnych fartuszków dla dziewcząt i wdzianek dla chłopców. Nie było również kłopotu z kupnem trampek, tenisówek i strojów gimnastycznych.
Biblioteka APK, Moda, "Ziemia Kaliska", 1977, nr 35, s. 8
Artykuł publikowany w "Ziemi Kaliskiej" pt. Kształtowanie serc i umysłów, który opisuje wojewódzką inauguracje nowego roku szkolnego w latach 1977/1978 w Zbiorczej Szkole Gminnej w Dziadowej Kłodzie w województwie kaliskim oraz spotkanie zorganizowane w przeddzień rozpoczęcia roku szkolnego w gmachu KW PZPR ze 160-osobową grupą młodych nauczycieli, którzy złożyli uroczyste ślubowanie i po raz pierwszy przystąpią do pracy z zawodzie nauczyciela.
Biblioteka APK, Kształtowanie serc i umysłów, "Ziemia Kaliska", 1977, nr 36, s. 1
Fotografia prezentująca program artystyczny w wykonaniu dzieci i młodzieży podczas wojewódzkiej inauguracji roku szkolnego 1979/80 w Zespole Szkół Rolniczych w Liskowie.
APK, Urząd Wojewódzki w Kaliszu, sygn. 1596/13
Film z 1992 r. prezentujący Szkołę Podstawową nr 17 na osiedlu Dobrzec w Kaliszu, jako największą i najlepiej wyposażoną placówkę szkolną w Kaliszu. Jej powierzchnia użytkowa przekraczała 13 tys. metrów kwadratowych. Dla uczniów i nauczycieli przygotowano 47 pomieszczeń dydaktycznych oraz wielofunkcyjne zaplecze.
APK, Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu, sygn. 25
Film z 1992 r. prezentujący rozpoczęcie roku szkolnego w województwie kaliskim w deszczowym nastroju.
APK, Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu, sygn. 25
Inauguracja roku szkolnego 1992/93 w Zespole Szkół Zawodowych nr 1 w Kaliszu, podczas której nastąpiło uroczyste otwarcie policealnej szkoły o specjalności informatycznej. Była to pierwsza tego typu placówka w Kaliszu i trzecia w województwie.
APK, Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu, sygn. 25
Film z 1992 r. na temat organizowanych w szkołach kiermaszy, giełd wymiany i sprzedaży podręczników szkolnych. Dzieci z rodzin najuboższych otrzymały podręczniki ze starych zapasów. Komplet podręczników dla pierwszoklasistów kosztował przeciętnie 200 tys. zł. Kompletne wyposażenie to wydatek bliski ok. 800 tys. zł.
APK, Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu, sygn. 25