Kazimierz Wiłkomirski
Kazimierz Wiłkomirski - wiolonczelista, dyrygent, kompozytor i zasłużony pedagog - wychowawca wielu pokoleń znanych polskich wiolonczelistów. Komponował utwory orkiestrowe, kameralne i wokalne. Autor wielu podręczników z dziedziny teorii muzyki oraz Wspomnień (tom 1-2, 1971, 1981).
Urodzony 1 września 1900 r. w Moskwie. Zmarł 7 marca 1995 r. w Warszawie. Już w ósmym roku rozpoczął naukę gry na wiolonczeli u M. Bukinika i po roku został jego uczniem w Konserwatorium Ludowym w Moskwie. Prywatnie uczył się kompozycji u B. Jaworskiego. W latach 1911-1917 studiował w Cesarskim Konserwatorium w Moskwie u Alfreda von Glehna (wiolonczela), a w 1919-1923 kontynuował naukę w Konserwatorium w Warszawie w klasie kompozycji. W latach 1932-1934, jako stypendysta Funduszu Kultury, odbył kurs dyrygentury u Hermana Scherchena w Szwajcarii. Od 1924 r. pracował m. in. jako pierwszy wiolonczelista w Orkiestrze Filharmonii Łódzkiej, później związał się zawodowo z Konserwatorium Muzycznym Heleny Kijeńskiej-Dobkiewiczowej w Łodzi, Filharmonią Warszawską, Konserwatorium Polskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku.
Obok bogatej działalności koncertowej w kraju i na trzech kontynentach (Europa, Azja, Ameryka) pełnił najbardziej odpowiedzialne stanowiska i tak po 1945 r. pracował jako rektor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Łodzi, dyrektor i pierwszy dyrygent Państwowej Filharmonii i Opery we Wrocławiu, dziekan Wydziału I Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej we Wrocławiu. Od lat 50-tych był m. in. dyrektorem Państwowej Opery i Filharmonii w Gdańsku, dyrektorem artystycznym i dyrygentem Państwowej Opery we Wrocławiu. Od 1963 r. w Warszawie pełnił funkcję kierownika Katedry Kameralistyki Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej.
Po raz ostatni wystąpił jako wiolonczelista w 1983 r. w Sopocie, a jako dyrygent w 1986 r. we Wrocławiu. Był prezesem Oddziału Związku Kompozytorów Polskich (ZKP) we Wrocławiu (1958-60) i członkiem Zarządu Głównego ZKP (1946-47), członkiem honorowym orkiestry Filharmonii Narodowej (1961), prezesem Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków (1970-74, od III 1974 prezes honorowy). Został uhonorowany m.in. nagrodą Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1964, 1967, 1980), Nagrodą Państwową I stopnia (1990), Złotym Krzyżem Zasługi (1937, 1952), Krzyżem Oficerskim (1955) i Komandorskim (1969) Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1980). Od 1991 odbywają się w Poznaniu Młodzieżowe Konkursy Wiolonczelowe im. Kazimierza Wiłkomirskiego. Wykształcił plejadę pianistów, wśród nich są m.in. Roman Suchecki, Jerzy Węsławski, Monika Szczudłowska, Bożena Zaborowska, Marian Wasiołka, Cecylia Barczyk. Uczniem jego był również znakomity dyrygent Jan Krenz.
W latach 1921-1925 pracował jako nauczyciel w KTM w Kaliszu: prowadził klasę wiolonczeli, klasę kameralną, wykładał przedmioty teoretyczne. W Kaliszu zorganizował ponad 100 własnych koncertów i 10 recitali połączonych z prelekcjami na temat muzyki - dzięki niemu "zapadła prowincja stała się dość poważnym centrum muzycznym". W 1923 r. wziął ślub ze swą uczennicą, kaliszanką Marią Fryde i w 1924 r. w Kaliszu urodziła się ich córka Aniela (akt urodzenia zarejestrowany w USC Częstochowa w 1926 r., akt nr 736).
Otrzymał godność Honorowego Członka Kaliskiego Towarzystwa Muzycznego (1968), Medal za Zasługi dla Województwa Kaliskiego (1977), Medal z okazji 60. rocznicy działalności w Kaliszu w (1981), Medal 800-lecia Kalisza (1989). Do 1986 r. uczestniczył w Kaliskich Dniach Muzyki Kameralnej. W 1999 r. salę nr 337 Szkoły Muzycznej w Kaliszu nazwano imieniem profesorów Marii i Kazimierza Wiłkomirskich.
Michał Wiłkomirski
Michał Wiłkomirski - skrzypek altowiolista, pedagog.
Urodzony 27 lutego 1902 r. w Moskwie. Zmarł 13 grudnia 1989 r. w Podkowie Leśnej. Od 6 roku życia uczył się gry na skrzypcach pod kierownictwem ojca. W listopadzie 1925 r. wyjechał na stypendium do Paryża.
Od 1919 r. często koncertował w Polsce jako solista w Filharmonii Warszawskiej i w Trio Wiłkomirskich (z rodzeństwem Marią i Kazimierzem), a także z ojcem i Trio Rosyjskim. Każdego roku w Warszawie miał kilka recitali. W latach 1927-1941 w Chicago był nauczycielem, solistą i kameralistą, przez 10 lat występował w Russian Trio, w 1941 r. kupił farmę w Teksasie i został hodowcą bydła. Zajmował się też uprawą pomarańczy (za namową lekarzy, z powodu stanu zdrowia - przepracowanie i skrajne wyczerpanie). W 1957 r. wznowił działalność muzyczną w Houston, w 1972 r. powrócił na stałe do Polski. Zamieszkał w Podkowie Leśnej. Stan zdrowia nie pozwolił mu włączyć się w nurt życia muzycznego.
Do Kalisza przybył w grudniu 1920 r. wraz z matką i siostrą Marią. W 1924 r. ożenił się z kaliszanką Grażyną Klementyną Zofią Konowicz. Wraz z rodzeństwem koncertował w Trio Wiłkomirskich do 1925 r. W Kaliszu wykładał w Szkole Muzycznej w klasie skrzypiec.
W latach 1965-1967 koncertował w Polsce, m. in. w Kaliszu
Maria Wiłkomirska
Maria Wiłkomirska - pianistka, kameralistka i pedagog.
Urodzona 3 kwietnia 1904 r. w Moskwie. Zmarła 19 czerwca 1995 r. w Warszawie
W wieku 7 lat rozpoczęła naukę gry na fortepianie, w latach 1913-1917 uczyła się w Szkole Muzycznej w Moskwie, później kontynuowała naukę w Warszawie u prof. Turczyńskiego, udzielała prywatnych lekcji w Warszawie. W latach 1927-1939 Maria Wiłkomirska występowała wielokrotnie z orkiestrą Filharmonii Warszawskiej i Łódzkiej wykonując ok. 20 koncertów fortepianowych różnych kompozytorów. W latach 1934-1939 wykładała w Polskim Konserwatorium Muzycznym Macierzy Szkolnej w Gdańsku. We wrześniu 1939 r. była wykonawczynią ostatniej tzw. środy chopinowskiej w oblężonej Warszawie, a w okresie okupacji koncertowała i udzielała prywatnych lekcji. Jako sanitariuszka brała udział w Powstaniu Warszawskim. W latach 1945-1977 uczyła w PWSM w Łodzi oraz Warszawie. W 1956 r. otrzymała tytuł prof. nadzwyczajnego, a w 1967 r. prof. zwyczajnego. Koncertowała do 1983 r.
Wykształciła wielu pianistów wśród nich są: Danuta Dworakowska, Edwin Kowalik, Jerzy Godziszewski, Zygmunt Krauze, Jerzy Marchwiński, Maciej Paderewski, Tomasz Chmilewski, Krystyna Makowska. Ponadto zasiadała w jury międzynarodowych konkursów pianistycznych w Berlinie (1951), Konkursu im. Fryderyka Chopina w Warszawie (1955 i 1965), w Bukareszcie (1967) oraz konkursów ogólnopolskich - w Łodzi, Bydgoszczy, Białymstoku i Warszawie.
W 1939 r. została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi, w 1952 r. Krzyżem Kawalerskim, w 1959 r. Krzyżem Komandorskim, w 1982 r. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą. Przyznano jej też Order Odrodzenia Polski. Działalność koncertową rozpoczęła w wieku dziecięcym wspólnie z braćmi: Michałem i Kazimierzem występując w Trio Wiłkomirskich
W latach 1921-1926 pracowała w Kaliskim Towarzystwie Muzycznym jako nauczyciel klasy fortepianowej. W latach 1966-1982 często koncertowała w Kaliszu m.in. na Kaliskich Dniach Muzyki Kameralnej. W 10. Jubileuszowych Dniach Muzyki Kameralnej 16-21 października 1976 r. wchodziła w skład Komitetu Honorowego jako profesor PWSM w Warszawie i Honorowy Członek KTM, a także występowała na koncercie kameralnym Trio Wiłkomirskich (Dom Kultury Ostrowie Wlkp. - 17 październik 1976 r.).