"Dawny wspomnień czar Marii i Franciszka Siarkiewiczów"

Archiwum Państwowe w Kaliszu zaprasza do zapoznania się z nową wystawą on-line pt. Dawny wspomnień czar Marii i Franciszka Siarkiewiczów, która rozpoczyna nowy cykl wystaw on-line "Moje Archiwum Rodzinne". Na wystawach będą prezentowane archiwalia rodzinne osób biorących udział w cyklu spotkań poświeconych rodzinnym archiwom. Nowy cykl inauguruje wystawa poświęcona historii rodziny Siarkiewiczów Franciszka i Marianny z Laksandrów. We wspomnień czar wprowadzi nas ich córka Elżbieta Siarkiewicz, która jest muzykiem zawodowym (instrumenty klawiszowe), autorką wierszy-ballad turystycznych, genealogiem, archiwistą rodzinnym, kronikarzem Zjazdów Absolwentów Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. w Kaliszu, regionalistką, pilotem wycieczek, przewodnikiem PTTK, a swoje umiejętności (hafty, szydełkowanie, wycinaka) prezentuje w cyklu "Moje Pasje".

Słowami piosenki "Francois" A.J. Karasińskiego "Dawnych wspomnień czar" Pani Elżbieta Siarkiewicz otwiera Kartę Historii swojej Rodziny, wędrując po najciekawszych wydarzeniach z nią związanych. "Moi Rodzice Marianna z Laksandrów i Franciszek Siarkiewiczowie oboje rocznik 1908, wprowadzili mnie i moje rodzeństwo w krainę tradycji i kultury swoich przodków, krewnych po mieczu i po kądzieli, zamieszkałych w Kaliszu i na Ziemi Kaliskiej. Dorastałam wśród starszej rodziny, poznałam babcie Wiktorię Laksander i Stanisławę Siarkiewicz. Dziadkowie zmarli wcześniej. Następne pokolenie to moje siostry i kuzynostwo. Umiejętność obserwacji i zapamiętywanie wielu zjawisk kulturowych, ukierunkowało moje dalsze życie. W domu rodzinnym Marianny i Franciszka - kaliskich rzemieślników, życie codzienne przeplatało się z tradycją i umiejętnościami bliskiej i dalszej rodziny, a spotkania w kręgu dobrej literatury i muzyki (śpiew i gra na instrumentach) były sprawą nadrzędną. W domu rodzinnym były także łzy, lęk, niepewność, zabory, Prusacy, zburzone miasto dzieciństwa, bieda, bezrobocie, śmierć rodzeństwa, wojna, niewola oraz nadzieja w modlitwie! Życie w swoim lecz nowym Kaliszu do ostatnich dni. Dom Rodzinny powoli pustoszał, siostry zamieszkały tam gdzie była praca, zmarli Rodzice i starsza rodzina. Przeszłam na emeryturę. W rodzinnym domu pozostał jedyny spadek: albumy, dokumenty, zdjęcia, a wśród nich podobizny pradziadów - ot domowe archiwum, gromadzone przez Tatę, jego siostrę Marię, Mamę i babcię Wiktorię. Wśród nich dwa pamiętniki: Mamy z wpisami chórzystów, ks. J. Bekiera, malunkami Franka oraz Tadka i Mietka Kościelniaków (kuzynów Ojca) oraz historyczny szkicownik Taty".

Historia rodziny rozpoczyna się w Kaliszu w 1908 r., kiedy to na świat przyszli rodzice Pani Elżbiety - bohaterowie opowieści: Franciszek (5 lutego) - syn Antoniego i Stanisławy z Naskręckich Siarkiewiczów i Marianna (1 września) - córka Wincentego i Wiktorii z Ratajczyków Laksandrów. W 1914 r. Marianna i Franciszek są świadkami zburzenia Kalisza przez Prusaków. Tak jak wielu mieszkańców Kalisza Marianna ze swoją rodziną ucieka ze zniszczonego miasta do Kościelnej Wsi, a Franek ze swoją rodziną do Rychnowa. W 1918 r. wracają do Kalisza, gdzie od 1919 r. uczęszczają do szkół. Marianna do Szkoły Powszechnej na ul. 3 Maja, a później na kursach krawieckich w pracowni modystki i krawcowej p. Saburowej (żony oficera rosyjskiego) w domu przy ul. Łaziennej 1 w Kaliszu uczy się krawiectwa damskiego i dziecięcego. Franek był uczniem Szkoły Powszechnej im. E. Repphana, gdzie odkryto jego umiejętności artystyczne, a w nagrodę ukończenia szkoły otrzymał szkicownik z przyborami (farby, pędzelki i ołówki) od wychowawczyni - artystki malarki z Petersburga p. Marii Kelm-Trzeciakowej. Następnie uczęszczał do Szkoły Zawodowo-Dokształcającej dla młodzieży pracującej, gdzie uczył się zawodu stolarza meblowego. W 1926 r. otrzymał świadectwo ukończenia szkoły, a na egzamin czeladniczy wykonał "maswerki", które zostały umieszczone w stallach nawy głównej w kościele O.O. Franciszkanów. W 1925 r. wstępuje do nowopowstałego Chóru Marjańskiego przy kościele O.O. Franciszkanów, gdzie poznaje swoją przyszłą żonę Mariannę Laksandrównę. W latach 1929-1931 Franciszek obywa służbę wojskową w 17. Pułku Ułanów Wielkopolskich im. Bolesława Chrobrego w Lesznie. Tam też ukończył Szkołę Podoficerską i otrzymał nominację na kaprala. W latach 1934-1939 zostaje zatrudniony jako sekcyjny Straży Zakładowej "Bielarnii" Braci Műller. W 1933 r. odbył się ślub w kościele klasztornym O.O. Franciszkanów Marianny Laksander i Franciszka Siarkiewicza. Po 6 latach małżeństwa Franciszek został powołany jako ułan na wojnę. Wraz z Wołyńską Brygadą Kawalerii Armii Łódź walczył w 1939 r. w bitwie nad Bzurą, a następnie dostał się do niewoli jako jeniec wojenny, w latach 1939-1945 przebywał w obozie Bergen-Belsen Stalag XI B. Zanim tam trafił, Siarkiewiczom urodziły się dwie córki Maria i Anna Elżbieta. W niewoli w Dorfmarku, Okręgu Zelle wykonywał swój zawód stolarza. Tęsknotę swą opisywał w listach do żony i rodziny. Po zakończeniu wojny wrócił do Kalisza. W 1947 r. w rodzinie Siarkiewiczów rodzi się trzecia córka - Elżbieta. Po wojnie zostaje zatrudniony w Kaliskich Zakładach Przemysłu Jedwabniczego "Bielarnia", zostaje stolarzem zakładowym i członkiem Rady Zakładowej, a od 1953 r. w Kaliskiej Odlewni Części Samochodowych "ORKAN". Marianna zajmuje się krawiectwem i wychowuje dzieci. Franciszek Siarkiewicz zmarł w 1976 r., w wieku 68 lat, a Marianna Siarkiewicz w 2002 r. dożywszy 94 lat.

Na wystawie zaprezentowane zostały jedne z najciekawszych pamiątek rodzinnych, takie jak: fotografie rodziny Siarkiewiczów, Laksandrów i Ratajczyków, dokumenty czasów II wojny światowej i pobytu w niewoli niemieckiej, fragmenty pamiętnika Marianny z wpisami chórzystów i przyjaciół, malunkami Franka Siarkiewicza oraz Tadka i Mietka Kościelniaków (kuzynów ojca) i szkicownika Franciszka ukazującego piękno Kalisza, pobliskich wsi oraz fragment kroniki wierszowanej dotyczącej Chóru Marjańskiego, a także zdjęcia: narzędzi stolarskich z okresu międzywojennego, ramek do obrazków - snycerka w drewnie i przedwojennego pudełka do przyborów do golenia (golitko), chlebaka - plecaka ułana z 1939 r.

Wesele
Wesele w rodzinie Siarkiewiczów z Jastrzębnik. Agnieszka i Konstanty Siarkiewiczowie, dziadkowie Franciszka Siarkiewicza (pierwsza i trzecia osoba od prawej strony w pierwszym rzędzie), koniec XIX w.
Rodzina
Rodzina Stanisławy i Antoniego Siarkiewiczów z siostrą Stanisławy Władysławą Ratajczak z Poznania (w środku Franek w wieku czterech lat), ok. 1912 r.
Rodzina
Rodzina Stanisławy i Antoniego Siarkiewiczów z dziećmi Frankiem, Józefą, Marią, Zenoną, Janiną i Władysławem, ok. 1916 r.
Pracownia
Pracownia krawiecka Stanisławy Siarkiewicz, żony Jana - brata Antoniego przy ul. Widok 41 (pierwsza z prawej Janina, siostra Franka), ok. 1922 r.
Rodzeństwo
Rodzeństwo Siarkiewiczów: Franek, Marysia, Józefa z kuzynem Bronisławem Siarkiewiczem w domu przy ul. Widok nr 39/7, ok. 1924 r.
Przyszli stolarze
Przyszli stolarze firmy stolarskiej Braci Graczykowskich (pierwszy od prawej Franek Siarkiewicz), ok. 1924 r.
Drużyna piłkarska
Drużyna piłkarska Szkoły Rzemiosł. Trzeci od lewej Franek Siarkiewicz, ok. 1925 r.
Świadectwo
Świadectwo ukończenia Miejskiej Szkoły Zawodowo-Dokształcającej Franciszka Siarkiewicza z 1926 r.
Dyplom
Dyplom czeladniczy Franciszka Siarkiewicza wydany przez Urząd Starszych Zgromadzenia Mistrzów Stolarzy z 1927 r.
Rodzina
Rodzina Stanisławy z Naskręckich i Antoniego Siarkiewicza z dziećmi (w środku Franek), ok. 1928 r.
Franek Siarkiewicz i jego siostra Marysia z przyjaciółmi
Franek Siarkiewicz i jego siostra Marysia z przyjaciółmi, ok. 1929 r.
Służba czynna
Służba czynna Franciszka Siarkiewicza w 17. Pułku Ułanów Wielkopolskich w Lesznie, 1931 r.
Świadectwo
Świadectwo ukończenia Szkoły podoficerskiej 17. Pułku Ułanów Wielkopolskich w Lesznie Franciszka Siarkiewicza z 1931 r.
Szwadron szkolny
Szwadron szkolny 17. Pułku Ułanów Wielkopolskich w Lesznie ze zdobytą Srebrną Lancą Pana Prezydenta Rzeczpospolitej i pucharami, 1931 r.
Franciszek Siarkiewicz
Franciszek Siarkiewicz nad kanałem Babinka w Kaliszu, 1932 r.
Świadectwo
Świadectwo ślubu Wicnentego Laksandra i Wiktorii Ratajczyk - dziadków Marii Siarkiewicz z 1904 r.
Pamiątka I Komunii Świetej
Pamiątka I Komunii Świetej Marianny Laksander z 1916 r.
Franciszka z Kosierbów Ratajczykowa
Franciszka z Kosierbów Ratajczykowa z Kościelnej Wsi - matka Wiktorii Laksander, babcia Marii Siarkiewicz, 20. lata XX w.
Uczennice
Uczennice Szkoły Powszechnej na ul. 3 Maja (wśród uczennic Stanisława Laksander), ok. 1923 r.
Stanisława Laksander
Stanisława Laksander na nauce haftu w sali sióstr Magdalenek, 1923 r.
Marianna Laksander
Marianna Laksander w wieku 16 lat, 1924 r.
Wiktoria Laksander
Wiktoria Laksander z córkami Marią (nr 3), Stanisławą (nr 4), Janiną (nr 6), Franciszką (nr 7) i Józefą (nr 8), 1926 r.
Jasełka
Jasełka w domu parafialnym przy kościele św. Mikołaja w Kaliszu. Stasia w przebraniu króla, Mania jako śmierć, Janka jako anioł. 1926 r.
Dyplomik
Dyplomik Milicji Niepokalanej Wiktorii Laksander (błąd w nazwisku) podpisany przez ojca Maksymiliana Kolbe z 1934 r.
Metryka ślubu
Metryka ślubu Franciszka Walentego Siarkiewicza i Marianny Laksander z 1933 r. Odpis z 1947 r.
Maria i Franciszek Siarkiewiczowie
Maria i Franciszek Siarkiewiczowie po uroczystości ślubnej przed domem "na Strzelni" przy Wale Piastowskim, 1933 r.
Tableau Chóru Marjańskiego
Tableau Chóru Marjańskiego przy kościele O.O. Franciszkanów w Kaliszu z okazji 10-lecia chóru z 1935 r.
Członkowie Chóru Marjańskiego
Członkowie Chóru Marjańskiego podczas wycieczki. W środku Franciszek i Maria Siarkiewiczowie z córką Marylką, lata 30. XX w.
Chórzystki z Chóru Marjańskiego
Chórzystki z Chóru Marjańskiego (od lewej Janka Laksandrówna, Stasia Laksandrówna (piąta), Marysia siostra Franka Siarkiewicza (ósma), Zenia, siostra Franka (jedenasta), lata 30. XX w.
Zarząd Chóru Marjańskiego
Zarząd Chóru Marjańskiego (w pierwszym rzędzie od lewej Marysia, siostra Franka Siarkiewicza (bibliotekarka), o. Roch Betlejewski (dyrygent), Józef Danielski (prezes), w drugim rzędzie pierwszy od prawej Franek Siarkiewicz (sekretarz), lata 30. XX w.
Ulubiona pieśń solowa
Ulubiona pieśń solowa Franciszka Siarkiewicza pt. "O Panie mój ku Tobie zwracam oczy", lata 30. XX w.
Legitymacja
Legitymacja Franciszka Siarkiewicza wydana przez Fabryczną Straż Pożarną "Bielarnia" przy fabryce Braci Műller w Kaliszu, lata 30. XX w.
Legitymacja
Legitymacja Stowarzyszenia Ochotniczej Straży Pożarnej "Bielarnia" przy fabryce Braci Műller w Kaliszu, lata 30. XX w.
Franek Siarkiewicz
Franek Siarkiewicz w mundurze Sekcji Fabrycznej Straży Pożarnej "Bielarni" przy fabryce Braci Műller w Kaliszu, ok. 1938 r.
Wiktoria Laksander
Wiktoria Laksander z córkami Marią, Stanisławą, Józefą i Janiną i z wnukami Hanią, Marylką i Jurkiem, ok. 1941 r.
Stanisława i Antoni Siarkiewiczowie
Stanisława i Antoni Siarkiewiczowie z synową Marią i wnuczkami Hanią, Marylką i Anusią, ok. 1941 r.
Chlebak
Chlebak - plecak ułana własność Franciszka Siarkiewicza, 1939 r.
Jeńcy wojenni w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen
Jeńcy wojenni w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen, w którym przebywał Franciszek Siarkiewicz, lata 1939-1945.
Barak
Barak - miejsce pobytu Franciszka Siarkiewicza podczas niewoli niemieckiej w Dorfmarku. Rysunek Franciszka Siarkiewicza z 1940 r.
Ołtarzyk
Ołtarzyk w baraku jeńców wojennych w obozie w Bergen-Belsen Stalag XI B, lata 1939-1945.
Kapliczka
Kapliczka wykonana przez Franciszka Siarkiewicza w okresie niewoli niemieckiej w obozie w Bergen-Belsen Stalag XI B, 1941 r.
Model fabryki
Model fabryki wykonany przez Franciszka Siarkiewicza w Dorfmarku, za który dostał tygodniowy urlop do Polski, aby zobaczyć się z chorym ojcem, 1944 r.
Fragment listu
Fragment listu z niewoli niemieckiej Franciszka Siarkiewicza do żony Marii, 1944 r.
List
List Franciszka Siarkiewicza z niewoli jenieckiej do ukochanej żony Marysieńki, 1944 r.
List
List Franciszka Siarkiewicza z niewoli jenieckiej do ukochanej żony Marysieńki, 1944 r.
List
List Franciszka Siarkiewicza z niewoli jenieckiej do ukochanej żony Marysieńki, 1944 r.
Karta pracy
Karta pracy Franciszka Siarkiewicza - jeńca wojennego nr 3310 obozu jenieckiego wojskowego Stalag XI B, obozu pracy Dorfmark 115.
Legitymacja
Legitymacja byłego jeńca wojennego Franciszka Siarkiewicza wydana przez Polskie Siły Zbrojne w 1945 r.
Zaświadczenie
Zaświadczenie wydane przez Państwowy Urząd Repatriacyjny Punkt Przyjęcia w Szczecinie dotyczące powrotu Franciszka Siarkiewicza z Niemiec do Polski z 1945 r.
Maria i Franciszek Siarkiewiczowie
Maria i Franciszek Siarkiewiczowie z córką Hanią i Marylką, 1946 r.
Uroczystość
Uroczystość 150-lecia koronacji cudownego obrazu Św. Rodziny w Kaliszu z udziałem arcybiskupa Augusta Hlonda i Chóru Marjańskiego, 1946 r.
Uroczystość
Uroczystość poświęcenia sztandaru Chóru Marjańskiego, którego godło zaprojektowane zostało przez Franciszka Siarkiewicza, 1946 r.
Fragment Pamiętnika
Fragment Pamiętnika Marii Laksander z wpisami przyjaciół i członków chóru, malunkami Franka Siarkiewicza i Tadka i Mietka Kościelniaków, lata 1928-1931.
Fragment Pamiętnika
Fragment Pamiętnika Marii Laksander z wpisami przyjaciół i członków chóru, malunkami Franka Siarkiewicza i Tadka i Mietka Kościelniaków, lata 1928-1931.
Fragment Pamiętnika
Fragment Pamiętnika Marii Laksander z wpisami przyjaciół i członków chóru, malunkami Franka Siarkiewicza i Tadka i Mietka Kościelniaków, lata 1928-1931.
Fragment Szkicownika
Fragment Szkicownika Franciszka Siarkiewicza z widokami miejscowości odwiedzonych podczas wycieczek i podróży oraz z rysunkami satyrycznymi dotyczącymi służby we wojsku, lata 1926-1931.
Fragment Szkicownika
Fragment Szkicownika Franciszka Siarkiewicza z widokami miejscowości odwiedzonych podczas wycieczek i podróży oraz z rysunkami satyrycznymi dotyczącymi służby we wojsku, lata 1926-1931.
Fragment Szkicownika
Fragment Szkicownika Franciszka Siarkiewicza z widokami miejscowości odwiedzonych podczas wycieczek i podróży oraz z rysunkami satyrycznymi dotyczącymi służby we wojsku, lata 1926-1931.
Fragment Szkicownika
Fragment Szkicownika Franciszka Siarkiewicza z widokami miejscowości odwiedzonych podczas wycieczek i podróży oraz z rysunkami satyrycznymi dotyczącymi służby we wojsku, lata 1926-1931.
Fragment kroniki
Fragment kroniki wierszowanej dotyczącej Chóru Marjańskiego spisanej przez Franciszka Siarkiewicza, lata 1946-1974
Narzędzia stolarskie
Narzędzia stolarskie z okresu międzywojennego, ramki do obrazów, krzyż ze snycerką w drewnie, przedwojenne pudełko do przyborów do golenia (golitko) własność Franciszka Siarkiewicza