W Archiwum Państwowym w Kaliszu 24 września 2019 roku odbyła się konferencja prasowa poświęcona ogólnopolskiemu projektowi "Archiwa Rodzinne Niepodległej". W obecności zgromadzonych dziennikarzy: Sylwii Kwiatkowskiej z Radia Centrum, Magdaleny Furmaniak z "Życia Kalisza" i Mariusza Kurzajczyka z "Ziemi Kaliskiej", dr Grażyna Schlender przedstawiła główne cele akcji oraz program warsztatów, które przygotowało Archiwum Państwowe w Kaliszu. Dyrektor Grażyna Schlender podkreśliła, że głównym celem projektu jest zwrócenie uwagi na unikalną wartość rodzinnych pamiątek. Dodała, że wszystkie Archiwa Państwowe w całej Polsce w ten sposób aktywnie angażują się w obchody 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości oraz utworzenia sieci archiwów państwowych, które powstały na mocy dekretu z dnia 7 lutego 1919 roku. Dr Schlender podkreśliła, że projekt skierowany jest do każdego, kto w przysłowiowej szufladzie przechowuje stare dokumenty, albumy, pamiętniki, fotografie i inne świadectwa historii poszczególnych ludzi oraz do tych, którzy dopiero zamierzają rozpocząć przygodę z genealogią. Z tego względu dzień 30 września 2019 roku ustanowiony został przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych dr Pawła Pietrzyka Dniem Archiwistów. Tego dnia w każdym Archiwum odbędą się warsztaty "Zostań Rodzinny Archiwistą" skierowane do archiwistów rodzinnych i osób zainteresowanych genealogią. W tym miejscu dyrektor Schlender przedstawiła program warsztatów jakie przygotowało Archiwum Państwowe w Kaliszu. Warsztaty poprowadzą pracownicy Archiwum Państwowego w Kaliszu Grzegorz Waliś, Aneta Burchard i Estera Wałęsa. W ramach projektu odbędą się trzy spotkania, dwa zamknięte i jedno otwarte.
Pierwsze spotkanie, o charakterze zamkniętym, wystartuje o godzinie 12.00, a udział w nim wezmą uczniowie V Liceum Ogólnokształcącego im. Jana III Sobieskiego w Kaliszu. Uczniowie dowiedzą się jak rozpocząć poszukiwania genealogiczne, gdzie szukać dokumentów, co możemy z nich wyczytać. Dodatkowo poznają zasady z korzystania z akta w Archiwach Państwowych. Nauczą się korzystać z internetowych portali archiwalnych, głównie www.szukajwarchiwach.gov.pl oraz najpopularniejszych systemów indeksacji ksiąg metrykalnych. Poznają sposoby porządkowania i opisywania archiwaliów rodzinnych oraz będą mieli okazję spróbować sowich sił przy odczytywaniu dawnego pisma. Dodatkowo został przygotowany specjalny quest, czyli krótka zabawa utrwalająca wiadomości oraz będzie to pamiątka z odbycia warsztatów. Drugie spotkanie, również zamknięte, odbędzie się o godzinie 14.00 i skierowane będzie do darczyńców Archiwum Państwowego w Kaliszu. Kierownik Oddziału I Grzegorz Waliś zaprezentuje sposoby porządkowania i opisywania archiwaliów rodzinnych oraz metody i wymogi digitalizacji.
Trzecia część warsztatów odbywać się będzie w godzinach od 16.00 do 18.00, na które wstęp mają wszystkie zainteresowane osoby. Podczas tego spotkania poruszona zostanie wyżej wymieniona tematyka. Dodatkowo uzyskać będzie można indywidualne porady i wskazówki. Każde zagadnienie omówione zostanie na konkretnym przykładzie, z którym dana osoba się boryka lub potrzebuje instruktażu jak lepiej prowadzić rodzinne archiwum. Wstęp na warsztaty jest wolny.
Dyrektor G. Schlender położyła nacisk, że nadrzędnym punktem warsztatów będą zajęcia z technik samodzielnej konserwacji, zabezpieczenia dokumentacji. Wszystkie osoby biorące udział w warsztatach, młodzież, darczyńcy oraz osoby indywidualne oprócz teorii zdobędą umiejętności praktyczne związane z utrzymaniem w jak najlepszym stanie archiwaliów. W programie warsztatów konserwatorskich przewidziano:
- Omówienie warunków w jakich powinny być przechowywane dokumenty a jakie są szkodliwe
- Jakie materiały są najlepsze do przechowywania dokumentów aby stworzyć im optymalne warunki (zastosowanie opraw bezkwasowych, opraw poliestrowych do fotografii itp.)
- Możliwość obejrzenia teczek, pudeł i opraw do archiwaliów
- Pokaz i możliwość samodzielnego wykonania prostych opraw zabezpieczających fotografie, płyty CD itp.
- Każdy z uczestników otrzyma materiały przeznaczone do przechowywania archiwaliów
- Indywidualny instruktaż dotyczący zabezpieczenia przyniesionych dokumentów bądź innych archiwaliów
Podczas konferencji poinformowano dziennikarzy, że ruszyła strona internetowa https://archiwarodzinne.gov.pl, na której znaleźć można kompendium wiedzy związanej z zabezpieczeniem, opracowaniem materiałów archiwalnych. Praktyczne porady dotyczące dbania o własne archiwum rodzinne. Również na stronie internetowej AP w Kaliszu można odszukać podstawowe informację dotyczące projektu "Archiwa Rodzinne Niepodległej" oraz numery telefonów do archiwistów, którzy służą pomocą nie tylko w czasie trwania warsztatów.
Podczas konferencji podkreślono kilkakrotnie, że osoby zainteresowane warsztatami proszone są o przyniesienie zgromadzonych w swoim domowym archiwum dokumentów, ponieważ wtedy omówienie problematyki na konkretnych przykładach jest łatwiejsze i umożliwia indywidualne podejście do genealoga.
Projekt sfinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego Niepodległa na lata 2017-2022.
