19 lutego 2019 r. w Archiwum Państwowym w Kaliszu odbyło się zebranie sprawozdawcze z działalności placówki w 2018 r. Od kilku lat tradycją jest, że w takim spotkaniu uczestniczą goście z zewnątrz, z którymi archiwum miało okazję blisko współpracować. Kaliscy archiwiści gościli tym razem: Naczelnika Wydziału Kultury i Sztuki, Sportu i Turystyki Urzędu Miejskiego w Kaliszu Grażynę Dziedziak reprezentującą Prezydenta miasta Kalisza; Naczelnika Wydziału Edukacji Urzędu Miejskiego w Kaliszu Mariusza Witczaka; radnego miejskiego Leszka Ziąbkę; prezesa Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr hab. Krzysztofa Walczaka oraz wiceprezesa tegoż prof. dr hab. Ewę Andrysiak; dyrektora Kuratorium Oświaty w Poznaniu Delegatury w Kaliszu Violettę Słupianek; dyrektora Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Kaliszu Jarosława Wujkowskiego; prezesa Stowarzyszenia im. H. Sutarzewicz w Kaliszu Elżbietę Stadtmüller; nauczyciela Zespołu Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Izabellę Galuba-Bryja; nauczyciela z Zespołu Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Kaliszu Aldonę Wasilewską; darczyńców: Annę Jabłkowską-Klimas, Wojciecha Pilarskiego i Andrzeja Jabłońskiego. W zebraniu uczestniczyli także pracownicy Archiwum Państwowego w Kaliszu.
Gospodarzem spotkania była dyrektor APK dr Grażyna Schlender. Powitawszy wszystkich zebranych prowadząca zaznaczyła, że miniony rok obfitował w wiele imprez dotyczących m. in. 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, czy 50. rocznicy wydarzeń Marca 1968 r. 2019 r. jest dla archiwistów bardzo ważny ze względu na 100. rocznicę powstania archiwów polskich. Obchody tej rocznicy zostały zainaugurowane 7 lutego w Warszawie w Pałacu Prezydenckim i na Zamku Królewskim.
W minionym roku podjęto wiele cennych inicjatyw, które zostały przedstawione przez kierownika Oddziału II Udostępniania i Ewidencji Materiałów Archiwalnych Edytę Pietrzak za pomocą prezentacji multimedialnej.
Warto wspomnieć, że kaliskie archiwum państwowe posiada 1552 zespoły i zbiory archiwalne, na które składa się 324 604 jednostek archiwalnych. W roku sprawozdawczym przybyły 42 nowe zespoły, a na skutek scalania zespołowego oddaliśmy innym archiwum 4 zespoły. W minionym roku zasób zwiększył się o 13 398 jednostek, co stanowi niecałe 140 m.b. Do najciekawszych nabytków należą z pewnością: dokument pergaminowy z 1568 r. z pieczęcią lakową wystawiony przez Radę Miejską z Kaliszu dla miejscowego bractwa kramarskiego; akta metrykalne z powiatu kaliskiego z lat 1808-1901; Spuścizna rodziny Jabłkowskich z Kalisza z lat ok. 1905-1951; akta Kaliskiej Fabryki Fortepianów i Pianin "Calisia" w Kaliszu z lat 1959-1998. Z uwagi na wielkość zasobu liczącego ok. 4 km akt, kaliskie archiwum opracowało do tej pory nieco ponad 50% dokumentacji. Techniczne zabezpieczenie zasobu objęło w minionym roku m. in. zabiegi profilaktyczne, konserwację właściwą i przygotowanie akt do digitalizacji na 2019 r. Profilaktyka obejmuje odkurzanie dokumentacji i natłuszczanie opraw emulsją do regeneracji skóry oraz pakowanie akt do pudeł bezkwasowych. Zanim akta trafią na archiwalne półki ich los jest na bieżąco śledzony przez pracowników ds. nadzoru archiwalnego. W 2018 r. pod nadzorem mieliśmy 165 jednostek organizacyjnych, w których przeprowadzono łącznie 50 kontroli ogólnych i problemowych. Przeprowadzono także 5 szkoleń kancelaryjno-archiwalnych dla przedstawicieli wytwórców państwowego i niepaństwowego zasobu archiwalnego.
Ciekawym zagadnieniem jest wykorzystanie zasobu archiwalnego. W minionym roku w pracowni naukowej udostępniono ponad 9000 jednostek archiwalnych i mikrofilmów.
W większości korzystali z nich obywatele Polski, ale pośród użytkowników odnotowano także obywateli Niemiec, Francji, Izraela, Brazylii, Wielkiej Brytanii, czy Stanów Zjednoczonych. Jeśli ktoś chciałby zlecić poszukiwania specjalistom istnieje taka możliwość. W minionym roku do Archiwum Państwowego w Kaliszu wpłynęło ponad 1100 podań, w tym najwięcej o przeprowadzenie poszukiwań genealogicznych.
Pracownicy Archiwum Państwowego w Kaliszu ciągle się rozwijają i szukają możliwości dzielenia się swoją wiedzą z innymi. W minionym roku wzięli udział m. in. w III Ogólnopolskiej Konferencji Archiwistów i Historyków w Warszawie pt. "Educare necesse est...", Forum Edukatorów Archiwalnych w Łodzi, konferencji w kaliskim Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli, czy Dniach Digitalizatora w Warszawie. Archiwum Państwowe Kaliszu wystąpiło w roli organizatora konferencji pt. "Kobiety w Niepodległej" z okazji 100. rocznicy uzyskania przez kobiety w Polsce praw wyborczych. Obrady w sali recepcyjnej kaliskiego ratusza, współorganizowane wespół z Kaliskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk, prowadzili gospodarze spotkania: dr Grażyna Schlender oraz prof. dr hab. Krzysztof Walczak.
Uczestnicy konferencji wysłuchali niezmiernie ciekawych prelekcji na temat Aleksandry Piłsudskiej, Marii Konopnickiej, Melanii Parczewskiej, Felicji Łączkowskiej, Marii i Emilii z d. Chrzanowskich oraz Marii Dąbrowskiej.
Warto nadmienić, że w minionym roku Archiwum Państwowe w Kaliszu wydało dwie publikacje. Pierwsza, pt. "Historia Polski w pieśni. W stulecie odzyskania niepodległości", została wydana przy okazji obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości i wspólnego śpiewania kaliszan w Hali "Arena" 11 listopada 2018 r. Druga, pt. "Druki niezależne w Polsce w latach 1945-1990" stanowi wydawnictwo zbiorowe, na które złożyło się 13 artykułów zredagowanych przez przedstawicieli archiwów państwowych, Instytutu Pamięci Narodowej, środowisk uniwersyteckich.
Sztandarową dziedziną, którą może pochwalić się Archiwum Państwowe w Kaliszu jest popularyzacja. W minionym roku zorganizowano m. in. Marcowy Maraton Archiwalny, który został dość szumnie zapowiedziany w lokalnych mediach przez dr Grażynę Schlender wespół z Poseł na Sejm RP Joanną Lichocką; obchody Międzynarodowego Dnia Archiwów, w których coś dla siebie mogli znaleźć archiwiści zakładowi, miłośnicy genealogii, czy młodzież szkolna. W ramach imprez cyklicznych zapromowaliśmy także kolejną odsłonę Kaliskiego Archiwum Filmowego z myślą o młodzieży. Tradycyjnie udało się przeprowadzić kolejną edycję konkursu "Ad fontes! Odkrywamy tajemnice Kalisza i regionu kaliskiego", którego finał po raz pierwszy odbył się w Villi Calisia przy Alei Wolności.
Z wydatną pomocą Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Archiwaliów oraz Stowarzyszenia Archiwistów Polskich Oddział w Kaliszu udało się przygotować spotkania tematyczne m. in. z Wacławem Majchrzakiem, Anną Jabłkowską-Klimas, Jerzym Wojtczakiem. Ich tematyka była bardzo szeroka, zawsze jednak dotyczyły wydarzeń lokalnych i promowaniu historii regionu.
W minionym roku Archiwum Państwowe w Kaliszu przeprowadziło 22 lekcje archiwalne dla dzieci i młodzieży z okolicznych szkół. Uczniowie brali udział w zajęciach na temat działalności Archiwum Państwowego w Kaliszu, warsztatach "Propaganda w Polsce Ludowej", zajęciach na temat społeczności żydowskiej w Kaliszu, warsztatach "Szukajcie, a znajdziecie...", Kaliskiego Archiwum Filmowego, odzyskania niepodległości przez Polskę w kontekście lokalnym, materiałów archiwalnych do historii Liskowa, Dębe. Łącznie w naszych przedsięwzięciach wzięło udział ok. 500 uczniów z 22 szkół regionu kaliskiego.
Jeśli ktoś chciałby w zaciszu i spokoju zapoznać się z częścią zbiorów archiwalnych może nadal zobaczyć w holu archiwum wystawę pt. "17 metrów z 4 kilometrów" lub na stronie internetowej przejrzeć zeszłoroczne wystawy on-line: "Ostatnia wola i życzenie – testamenty w zasobie Archiwum Państwowego w Kaliszu"; "Ad fontes! 2018"; "Archiwum Rodzinne Anny Jabłkowskiej-Klimas"; "Kalisz w niepodległej".
Dla dociekliwych podajemy, że w minionym roku Archiwum Państwowe w Kaliszu współpracowało na różnym polu z 96 instytucjami, pośród których były urzędy samorządu terytorialnego, inne archiwa państwowe, oddziały Instytutu Pamięci Narodowej, uczelnie, muzea, biblioteki, szkoły i redakcje lokalnych mediów.
Przybyli na zebranie sprawozdawcze przedstawiciele zaprzyjaźnionych instytucji otrzymali z rąk dyrektora dr Grażyny Schlender stosowne podziękowania za dotychczasową współpracę oraz jedno z wydawnictw APK. Osobne podziękowania skierowano do pracowników Archiwum Państwowego w Kaliszu, którzy swoją codzienną pracą przyczyniają się do realizacji ambitnych pomysłów i zamierzeń.
Na koniec dr Grażyna Schlender zapowiedziała, że 25 lutego 2019 r. odbędzie się konferencja prasowa z udziałem Poseł na Sejm Joanny Lichockiej oraz dr. Krzysztofa Latochy z oddziałowego Biura ds. Identyfikacji i Poszukiwań IPN w Łodzi. W trakcie spotkania zostaną zaprezentowane wyniki poszukiwań ofiar systemu komunistycznego oraz program tegorocznego Marcowego Maratonu Archiwalnego.
Zebranie sprawozdawcze zostało uwiecznione poprzez wpisy gości do kroniki i wykonanie wspólnej fotografii w holu Archiwum Państwowego w Kaliszu.
