23 listopada 2018 r. w Archiwum Państwowym w Kaliszu mieliśmy okazję wysłuchać niezwykłej prelekcji Jerzego Wojtczaka pt. Zaangażowanie patriotyczne ziemian wielkopolskich w świetle badań genealogicznych rodu Niemojowskich ze Śliwnik. Archiwum Państwowe w Kaliszu wespół z Kaliskim Towarzystwem Przyjaciół Archiwaliów zrealizowało tę inicjatywę w ramach obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, włączając się tym samym w realizację ogólnopolskiego projektu "Niepodległa".
W spotkaniu uczestniczyli m. in.: prezes Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Archiwaliów Mariusz Kurzajczyk, wiceprezes KTPA Sławomir Woźniak, członek komisji rewizyjnej KTPA mec. Świętosław Fortuna, Ryszard Łańduch z Biura Poselskiego Poseł Joanny Lichockiej, prezes Związku Emerytów i Rencistów koło w Nowych Skalmierzycach Krystyna Marczak, przewodniczący Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego "Grota" w Ostrowie Wielkopolskim Jerzy Sówka, przedstawiciele Akcji Katolickiej w Nowych Skalmierzycach, młodzież ze Szkoły Podstawowej Nr 3 im. Polskich Noblistów w Nowych Skalmierzycach z opiekunem Tomaszem Głowackim.
Spotkanie otworzyła dr Grażyna Schlender, która po powitaniu gości, przedstawiła ideę spotkań organizowanych we współpracy z Kaliskim Towarzystwem Przyjaciół Archiwaliów. Wielu jego członków to ludzie z pasją. Warto, by swoją wiedzą dzielili się z innymi. Pierwszym gościem nowej formuły spotkań był Wacław Majchrzak, który w czerwcu 2018 r. wygłosił prelekcję pt. "Kalisz naznaczony imionami". Listopadowe spotkanie ma służyć propagowaniu wiedzy na temat wkładu rodu Niemojowskich w działania niepodległościowe na Ziemi Kaliskiej. Dyrektor APK przedstawiła sylwetkę prelegenta.
Jerzy Wojtczak jest emerytowanym pracownikiem Polskich Kolei Państwowych, angażującym się z oddaniem działalności społecznej. W latach 80. XX w. był przewodniczącym Oddziału Wojewódzkiego Polskiego Związku Katolicko-Społecznego, radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kaliszu. W Nowym Skalmierzycach pełnił funkcję radnego i członka Zarządu Urzędu Gminy i Miasta. Od niespełna 20 lat pełni funkcję prezesa Akcji Katolickiej w Nowych Skalmierzycach. Z jego inicjatywy ufundowano pamiątkowe tablice z okazji 100-lecia miasta, roku milenijnego i pomnik Jana Pawła II.
Od Rady Gminy i Miasta otrzymał "Medal za Zasługi dla Ziemi Skalmierzyckiej". Otrzymał również statuetkę za wybitne osiągnięcia na rzecz rozwoju i krzewienia kultury w Powiecie Ostrowskim. W 2014 r. nagrodzono go "Złotym Laurem Kultury". Jest członkiem Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Archiwaliów.
Jerzy Wojtczak wyraził ogromną radość z tego, że jego prelekcja wpisuje się w wielkie świętowanie 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Wkład w jej odzyskanie mieli także lokalni ziemianie. W walkę o niepodległość szczególnie zaangażowani byli: bracia Wincenty i Bonawentura Niemojowscy, ich krewni Jan Nepomucen Niemojowski i Wincenty Niemojowski. Bonawentura i Wincenty pochodzili z tzw. linii marchwackiej rodu Niemojowskich. Odbyli zagraniczne studia, a po upadku Księstwa Warszawskiego zaczęli walczyć w parlamencie Królestwa Polskiego o sprawę polską. Rosjanie usunęli ich z sejmu i zakazali przyjazdu do Warszawy. Po jakimś czasie zastosowano wobec nich areszt domowy. Wincenty przebywał w nim 5 lat, a Bonawentura kilka miesięcy. Marchwacz stał się wówczas ostoją myśli liberalnej w Kaliskiem. Bracia organizowali w pałacu spotkania patriotyczne na wysokim poziomie intelektualnym. Działacze sprowadzali do majątku maszyny rolnicze z Zachodu i unowocześniali swoje gospodarki. Po wybuchu powstania listopadowego Bonawentura Niemojowski uczestniczył w pracach Rządu Narodowego, nie dopuszczając do bezwarunkowej kapitulacji przed carem. Po upadku powstania wyemigrował na Zachód. Zmarł w Paryżu w 1835 r. Jego brat Wincenty zmarł rok wcześniej w drodze na Syberię.
Ich postacie zostały uwiecznione przez Juliusza Słowackiego w poemacie "Anhelli". Bonawentura Niemojowski miał syna Kazimierza, a tenże syna Wacława. Wacław Niemojowski współpracował blisko z Józefem Piłsudskim, wysuwano nawet jego kandydaturę do Rady Regencyjnej. To Wacław zajął się rozbudową pałacu w Marchwaczu. Po wybuchu II wojny światowej Niemcy chcieli go namówić do współpracy, ale nie dał się złamać. Zmarł w wyniku udaru w siedzibie Gestapo w 1939 r. Kolejną osobą z rodu Niemowskich, wartą szczególnej uwagi był Jan Nepomucen Niemojowski, twórca potęgi majątku w Śliwnikach. Za udział w powstaniu listopadowym został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Osobiście znał Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego. Swoją pomocą wspierał powstańców styczniowych. W Śliwnikach zorganizował arsenał broni. Założył też kasyno obywatelskie, by wspomóc osierocone dzieci. W 1862 r. wyruszył na pielgrzymkę do Lądu, co wymagało przekroczenia granicy państwowej. Ruszył w otoczeniu kilku osób, a dotarł na miejsce w towarzystwie tysięcy pątników. Zmarł w Śliwnikach w 1873 r.
Po śmierci Jana Nepomucena Śliwnikami zarządzała jego żona wraz z bratankiem Wincentym. Był on niezmiernie aktywny w lokalnym środowisku, przynależał do ogromnej ilości stowarzyszeń i organizacji, wspierając w sposób szczególny te o charakterze paramilitarnym. Ożenił się z Jadwiga Kwilecką - prawnuczką gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Ostatnimi osobami spokrewnionymi z Niemojowskimi byli Czarneccy. Podobno w Polsce żyją jeszcze dwie osoby noszące nazwisko Niemojowski, trudno jednak cokolwiek więcej o nich powiedzieć.
Prelekcja wywarła ogromne wrażenie na zaproszonych gościach. Dr Grażyna Schlender w swoim podsumowaniu odniosła się do pięknych postaw patriotycznych rodu Niemojowskich, z których powinniśmy brać przykład. W dzisiejszych czasach patriotyzm można przejawiać na wiele sposobów. 11 listopada 2018 r. Archiwum Państwowe w Kaliszu we współpracy z Urzędem Miejskim w Kaliszu wydało śpiewnik pt. "Historia Polski w pieśni. W stulecie odzyskania niepodległości", który towarzyszył kaliszanom podczas wspólnego śpiewania pieśni patriotycznych i legionowych w Hali "Arena". W roku jubileuszu 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości nasi goście przybyli na prelekcję Jerzego Wojtczaka, otrzymali po egzemplarzu tego wydawnictwa.
