13 marca 2018 r. w siedzibie Archiwum Państwowego w Kaliszu odbyły się 2 tury warsztatów, skierowanych do młodzieży szkolnej i środowiska nauczycielskiego. Tematem przewodnim zajęć prowadzonych przez pracowników Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Łodzi Magdalenę Zapolską-Downar i Grzegorza Nawrota, była propaganda Polski Ludowej, omówiona w kontekście wydarzeń marca 1968 r. Gospodarzem spotkania była dyrektor Archiwum Państwowego w Kaliszu dr Grażyna Schlender, która witając wszystkich zebranych zarówno w pierwszej, jak i w drugiej turze warsztatów, wyjaśniła gościom ideę przyświecającą organizacji Marcowego Maratonu Archiwalnego, imprezy cyklicznej, w ramach której odbywa spotkanie zorganizowane we współpracy z łódzkim oddziałem IPN. Dr Grażyna Schlender zapowiedziała także, że w najbliższym czasie, tj. 20 marca w ramach MMA odbędzie się wykład na temat marca 1968 r. w Kaliszu, a 27 marca wszyscy chętni będą mogli wziąć udział w zajęciach praktycznych na temat serwisu internetowego www.szukajwarchiwach.pl.
W warsztatach dla młodzieży, składających się z prelekcji Pani Magdaleny Zapolskiej-Downar oraz pracy ze źródłem historycznym pisanym i audiowizualnym, wzięli udział uczniowie z I Liceum Ogólnokształcącego w Kaliszu z opiekunem Remigiuszem Przybyłem oraz z V Liceum Ogólnokształcącego w Kaliszu z nauczycielami: Leszkiem Tomczakiem i Piotrem Kempińskim. Prowadząca wyjaśniła zgromadzonej młodzieży w jaki sposób w 1968 r. doszło do fali antysemickich zachowań władzy ludowej, wyjaśniając przy tym wiele wątków zawiłej światowej historii, poprzedzającej te wydarzenia. Nawiązano m. in. do wybuchu wojny izraelsko-arabskiej, podziału państw europejskich na te, które sprzyjały jednej ze stron konfliktu. Na gruncie krajowym nawiązano do osoby gen. Mieczysława Moczara, wokół którego działało tzw. grono "partyzantów", dążących do zdobycia prominentnych stanowisk państwowych. Na gruncie polskim w styczniu 1968 r. r. zdecydowano o zdjęciu ze sceny Teatru Narodowego "Dziadów" w reżyserii Kazimierza Dejmka. Był to główny powód do wystąpień stołecznych studentów. W ramach represji z Uniwersytetu Warszawskiego usunięto m. in. Adama Michnika. Po tych wydarzeniach swoją rezolucję domagającą się swobody twórczej i usunięcia cenzury złożył Związek Literatów Polskich, do którego należeli m. in. Stefan Kisielewski i Paweł Jasienica. Magdalena Zapolska-Downar wyjaśniła, że władza ludowa za podżeganie atmosfery w społeczeństwie obwiniała głównie syjonistów. By doprowadzić do porządku młodzież, do stolicy ściągnięto "aktyw robotniczy". Propagandowe wiece urządzano przez 3 tygodnie w niemalże każdym zakładzie pracy. W wyniku działań władz, z Polski wyjechało ok. 13 tysięcy ludzi pochodzenia żydowskiego. Uczniowie podczas prelekcji obejrzeli fragmenty nagrań z wystąpień studenckich i wieców propagandowych z zakładach pracy, wysłuchali nagrań radiowych przemówień Władysława Gomułki i Mieczysława Moczara. Konfrontowali ten obraz z pisemnymi wspomnieniami uczestników wydarzeń. Zajęcia korelowały ze sobą kilka metod pracy dydaktycznej i cechowały się różnorodnością środków przekazu.
Drugie warsztaty były skierowane do nauczycieli miejscowych szkół. Wzięli w nich udział: Piotr Czarczyński, Ilona Kapitaniak z II Liceum Ogólnokształcącego w Kaliszu; Renata Jarentowska i Joanna Kucińska z IV Liceum Ogólnokształcącego w Kaliszu; Leszek Tomczak i Piotr Kempiński z V Liceum Ogólnokształcącego w Kaliszu; Marzena Peruga-Malińska ze Szkoły Podstawowej Nr 2 w Kaliszu; Anna Furche z Zespołu Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Kaliszu; Jerzy Nowak z Zespołu Szkół Ekonomicznych w Kaliszu; Remigiusz Przybył i Piotr Jakubowski z I Liceum Ogólnokształcącego w Kaliszu; Wioletta Janiszewska ze Szkoły Podstawowej KSO "Edukator" w Kaliszu i Szkoły Podstawowej Nr 10 w Kaliszu; Anna Kozłowska z Zespołu Szkół Samochodowych w Kaliszu; Wojciech Stoch, Marek Wolf, Ewa Świec, Anna Kostuj, Katarzyna Galant-Kowalska z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 w Kaliszu, Anetta Woźniak z Zespołu Szkół Techniczno-Elektronicznych w Kaliszu.
Tą część zajęć prowadził Grzegorz Nawrot z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN Oddział w Łodzi. Prowadzący omówił zawartość teki edukacyjnej pt. "Propaganda Polski Ludowej", wydanej nakładem IPN. Jej części składowe znajdują się w portalu internetowym www.pamiec.pl i mogą służyć jako pomoc dydaktyczna dla uczniów podczas lekcji historii. Prowadzący omówił strukturę kierowniczą instytucji propagandy w PRL oraz zwrócił uwagę na charakterystyczny język propagandowy tamtych lat. Wrogów władzy określano mianem: zdrajców, bankrutów politycznych, mącicieli, nacjonalistów, ludzi stojących pod przysłowiową budką z piwem. Używany wówczas język propagandy miał 3 funkcje: perswazyjną (nakłonienie rozmówcy do odpowiedzi), sprawczą (stwarzanie stygmatów) i magiczną (nawiązującą do sfery sacrum). Konkluzja jest taka, że jeśli dany system polityczny nie odróżnia informacji od opinii, to społeczeństwo jest manipulowane. Uwagi spotkały się z zaciekawieniem obecnych nauczycieli, którzy mieli także okazję obejrzeć nagrania z propagandowych wieców marca 1968 r. i przeanalizować dostępne teksty źródłowe z zasobu IPN. Druga część spotkania miała charakter praktyczny. Prowadzący zapromował puzzle edukacyjne pt. "IV rozbiór Polski", po czym zaproponował, by obecni na sali nauczyciele wcielili się w rolę uczniów i spróbowali wykonać zadania zgodnie z instrukcją puzzli. Zadanie polegało na ułożeniu mapy Polski z lat 938-1939 i nałożeniu na nią odpowiednich znaczników, nawiązujących m. in. do drogi ku wojnie, wojnie obronnej i okupacji. Niezmiernie ciekawą propozycją była możliwość wykonania testu w oparciu o grę za pomocą smartfona i odpowiedniej aplikacji w serwisie join.quizz.com. Jest to świetna alternatywa np. dla tradycyjnych zadań domowych. Umożliwia ona stworzenie rankingu uczniów, którzy odpowiedzą na największą liczbę pytań.
Na zakończenie spotkania wszyscy obecni nauczyciele otrzymali pamiątkowe podziękowania za udział w warsztatach oraz puzzle "IV rozbiór Polski" do wykorzystania na prowadzonych przez siebie lekcjach.
