Lekcje archiwalne dla młodzieży z Zespołu Szkół Samochodowych w Kaliszu

Uczniowie zostali zapoznani z głównymi zadaniami i zakresem terytorialnym działania archiwum państwowego, przedstawiono im charakterystykę naszego zasobu archiwalnego. Większość akt to akta administracji państwowej i samorządowej, akta partii politycznych, instytucji wymiaru sprawiedliwości i Urzędu Stanu Cywilnego. Wyjaśniono, że nasze archiwum działa na terenie trzech województw: wielkopolskiego, łódzkiego i dolnośląskiego. Omówiono zadania poszczególnych oddziałów: Oddziału I Gromadzenia i Ewidencji Materiałów Archiwalnych oraz Oddziału II Opracowania i Udostępniania Materiałów Archiwalnych.

Następnie na przykładzie kilku ksiąg omówiono etapy poszukiwań genealogicznych. Nasi petenci to w dużej mierze obywatele Polski, obecnie wzrasta ilość kwerend dla obcokrajowców. Szczególnie ważną informacją dla poszukiwań genealogicznych jest nazwa miejsca zdarzenia (urodzenia, małżeństwa, zgonu danej osoby), istotne może się okazać podanie wyznania. Należy przy tym pamiętać, że akta Urzędu Stanu Cywilnego trafiają do Archiwum Państwowego dopiero po okresie 100 lat od wytworzenia. Cechą szczególną naszego zasobu jest fakt, iż nasze archiwum przechowuje dokumenty wytworzone w okresie zaborów w dwóch różnych systemach kancelaryjnych i w dwóch różnych językach: rosyjskim i niemieckim. Uczniowie pytali gdzie powinni się udać, by odnaleźć swoich przodków podając konkretne nazwy miejscowości ich pochodzenia.

W ramach zajęć uczniowie zapoznali się także z zasadami udostępniania akt w pracowni naukowej. Akta są udostępniane w pracowni naukowej po 30 latach od wytworzenia. Jeśli petent sam chce przeglądać akta korzystanie z nich jest bezpłatne. Można zamówić reprodukcje w postaci ksera, zdjęcia cyfrowego czy skanu. Wtedy dokonuje się płatności zgodnie z cennikiem opłat.

Uczniowie zwiedzili nasze magazyny archiwalne. Należą one do najnowocześniejszych w Polsce. Są wyposażone w regały przesuwne tzw. kompakty, co pozwala wygospodarować dodatkowo wolne miejsce w magazynie. Dokumenty powinny być przechowywane w temperaturze 16 - 18 ° C, przy optymalnej wilgotności rzędu 45 - 55 %. Co jakiś czas akta trzeba oczyścić z kurzu i mikroorganizmów.

Najatrakcyjniejsze dla naszych gości okazały się zajęcia w pracowni konserwatorskiej, gdzie mogli przypatrywać się zabiegom konserwatorskim. Na oczach uczniów odbył się pokaz kąpania akt i uzupełniania ubytków zarówno metodą ręczną jak i mechaniczną, co wzbudziło ogromne zainteresowanie. Uczniowie zadawali wiele pytań m.in. o trwałość atramentu i skład kleju konserwatorskiego.