1 czerwca 2015 r. w siedzibie Archiwum Państwowego w Kaliszu uroczyście otwarto wystawę pt. "Dziecko w archiwaliach". Impreza połączona z promocją okolicznościowego albumu odbyła się z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka i Międzynarodowego Dnia Archiwów. W uroczystości udział wzięli m. in. Prezydent Miasta Kalisza Grzegorz Sapiński, Wicekanclerz Kapituły Orderu Uśmiechu Halina Sroczyńska, Dyrektor Domu Dziecka w Kaliszu Jolanta Nowińska, Prezes Stowarzyszenia im. H. Sutarzewicz w Kaliszu Elżbieta Stadtmüller, Wiceprezes Związku Literatów Polskich Oddział w Poznaniu Urszula Zybura, pracownicy Książnicy Pedagogicznej w Kaliszu, licznie zgromadzeni darczyńcy i sympatycy archiwaliów, dzieci z Niepublicznego Przedszkola "Zielone Łąki" w Kaliszu z wychowawcami i Dyrektorem placówki Aleksandrą Schlender.
Spotkanie rozpoczęła dr Grażyna Schlender witając wszystkich, a w sposób szczególny dzieci obecne w archiwum. Dyrektor APK wyjaśniła, że impreza łączy w sobie dwie bardzo ważne daty: Międzynarodowy Dzień Dziecka przypadający na 1 czerwca i Międzynarodowy Dzień Archiwów przypadający na 9 czerwca 2015 r. Tym bardziej miło jest gościć w archiwalnych progach Prezydenta Miasta Kalisza Grzegorza Sapińskiego, który bywał w archiwum już wcześniej, ale pełniąc wówczas inne funkcje. Sama wystawa jest o tyle wzruszająca, że wszyscy z nas byli kiedyś dziećmi, a ekspozycja przypomina nam o tym i przenosi nas w minione lata. W klimat beztroskiego dzieciństwa obecnych wprowadziły dzieci, wykonując na początku spotkania piosenkę pt. "Chodzę i patrzę".
Po tak miłym akcencie głos zabrała Wicekanclerz Kapituły Orderu Uśmiechu Halina Sroczyńska. Prelegentka z wykształcenia jest lekarzem stomatologiem, została nagrodzona Orderem Uśmiechu w 1997 r. w Rabce na wniosek dzieci z Domu Dziecka w Liskowie i Domu Dziecka w Kaliszu. Z tymi placówkami nawiązała kontakt ponad 20 lat temu dzięki Dorocie Ścigajło - pielęgniarce niosącej pomoc potrzebującym dzieciom. Wtedy uzmysłowiła sobie, że dzieci z domu dziecka nie tyle czekają na prezenty, co na same odwiedziny Pani Haliny. Jej największym marzeniem była wówczas pomoc choć jednemu dziecku w powrocie do domu rodzinnego. Udało się go zrealizować. Halina Sroczyńska objęła pomocą rodzinę dysfunkcyjną z problemem alkoholowym. Dzięki jej wsparciu rodzice nie piją od 20 lat, a dziewczynka, która mogła wrócić do rodziny, jest dziś jej podporą. W dalszej części spotkania prelegentka opowiedziała nieco o samej idei Orderu Uśmiechu. Historia tego odznaczenia liczy już 47 lat i łączy się z dobranocką "Jacek i Agatka". Wanda Chotomska będąc w szpitalu w Konstancinie w rozmowie z dziećmi dowiedziała się, że jeden z chłopców chciałby odznaczyć Jacka z dobranocki. Wkrótce ten pomysł został przedrukowany w "Kurierze Polskim". Dziennikarze postanowili pociągnąć temat dalej, i wkrótce ogłoszono konkurs na projekt odznaczenia przyznawanego przez dzieci. Wpłynęło na niego 44000 prac. Spośród nich zwyciężył projekt Ewy Chrobak - uśmiechnięte słońce z nierównymi promieniami. Dekoracja odbywa się na wniosek dzieci do Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu. Kandydat jest później sprawdzany przez wysłannika kapituły, zwykle odbywa się to poprzez rozmowy z dziećmi. Kandydata pasuje się różą, po czym musi on wypić sok z cytryny, wyciśnięty przez dzieci podczas uroczystości.
W ciągu lat Halina Sroczyńska uczestniczyła w wielu dekoracjach Kawalerów Orderu Uśmiechu. Jej legitymacja ma numer 514. Zgromadzonym zaprezentowała także swój order. W sumie z Kaliszem związanych jest 13 Kawalerów, co stanowi bardzo liczną grupę. Ostatnia dekoracja odbyła się w Kościelnej Wsi, w 2014 r., kiedy to Order Uśmiechu przyznano przewodnikowi PTTK Stefanowi Szymczakowi. Miłym końcowym akcentem wystąpienia była propozycja Haliny Sroczyńskiej wykonania wspólnej fotografii z przedstawicielami bohaterów spotkania - dziećmi z przedszkola "Zielone Łąki"
Kolejnym punktem programu było zaprezentowanie i zapromowanie przez dr Grażynę Schlender albumu pt. "Dziecko w archiwaliach". Ukazał się on dzięki wsparciu finansowemu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych i Urzędu Miejskiego w Kaliszu. Gdyby nie partner strategiczny w postaci Miasta Kalisza, książka nie wyszłaby na światło dzienne - a jest ona bardzo wartościową nowością na archiwalnym rynku wydawniczym. Wydawnictwo to prezentuje dziecko w różnych sytuacjach społeczno-politycznych, w smutku i radości. Tę różnorodność obrazują tytuły poszczególnych rozdziałów: Dziecko w dokumencie archiwalnym;Szkoła, tło społeczne i programy nauczania; Dziecko a kultura; Sport i rekreacja; Przemoc w szkole i w domu; Dziecko w szponach polityki; Dzieci w czasie okupacji hitlerowskiej; Sierocińce i domy dziecka; Żłobki i przedszkola; Zdrowie; Kaliskie trojaczki; Fotografie. Album zawiera w sumie 225 obiektów, pochodzących w większości z zasobu APK. Wiele z nich udało się pozyskać dzięki apelowi, jaki ukazał się w lokalnych mediach. Dyrektor APK podziękowała szczególnie Agnieszce Burchackiej z "Życia Kalisza" i Mariuszowi Kurzajczykowi z "Ziemi Kaliskiej" za wsparcie medialne naszej akcji. Dzięki niej udało się pozyskać 92 j.a. Niektóre osoby, szczególnie przywiązane do swoich rodzinnych zbiorów, zgodziły się na wykonanie przez archiwum kopii cyfrowych na potrzeby wystawy i wydawnictwa. Szczególne podziękowania dyrektor APK skierowała do Jolanty Nowińskiej dyrektora Domu Dziecka w Kaliszu. Dzięki jej wsparciu w albumie znalazły się niezwykle ciekawe fotografie obrazujące historię placówki opiekuńczo-wychowawczej przy ul. Skarszewskiej. Najstarsze dokumenty w wydawnictwie pochodzą z 1825 r. - są to skargi na bezwzględne zachowanie nauczycieli sulmierzyckiej szkoły wobec dzieci, najmłodszy jest afisz teatralny z 1998 r. Pośród licznych fotografii można znaleźć chociażby moment startu biegu ulicznego spod teatru kaliskiego, z udziałem Ireny Szewińskiej w 1981 r., czy też wspólną fotografię I sekretarza KW PZPR Jana Janickiego z młodzieżą w stanicy harcerskiej. Z albumu dowiemy się także o tym, kiedy pojawiły się w Polsce pierwsze żłobki, kim były słynne trojaczki urodzone w Kaliszu w 1946 r., jaka była dawna obyczajowość lokalnej społeczności utrwalona na zdjęciach sytuacyjnych bądź też pozowanych. Dyrektor APK podziękowała wszystkim osobom, które przyczyniły się do powstania albumu: Annie Bestian-Zając za koncepcję i wybór materiałów, Lidii Łyszczak za projekt graficzny i skład, Sławomirowi Woźniakowi za pięknie wykonany druk. Pamiątkowe egzemplarze "Dziecka w archiwaliach" zostały wręczone przez Prezydenta Miasta Kalisza Grzegorza Sapińskiego i dyrektora APK dr Grażynę Schlender wszystkim obecnym darczyńcom: Mieczysławowi Wiśniewskiemu; Zdzisławie Flisińskiej, Honoracie Kocerce, Józefowi Kaczkowskiemu, Stanisławowi Perlińskiemu, Lechowi Dogielskiemu, Juliuszowi Brawacie i Jolancie Nowińskiej. Z uwagi na duże zainteresowanie, pozostałe egzemplarze również zostały wręczone naszym pozostałym obecnym gościom.
Dzieci z przedszkola wykonały jeszcze jedną piosenkę, za co zostały nagrodzone gromkimi brawami oraz słodyczami ufundowanymi m. in. przez Prezydenta Miasta Kalisza.
Na koniec spotkania komisarz wystawy Anna Bestian-Zając oprowadziła gości po wystawie, wskazując na materiały godne szczególnej uwagi ze względu na ciekawą formę bądź też treść. Okazuje się, że dawna demografia znalazła wspaniałe odbicie w kaliskich archiwaliach, tak licznie zebranych w sali wystawowej i w holu. Ekspozycja będzie dostępna w siedzibie APK przez najbliższe miesiące letnie.
