2 marca 2015 r. otwarciem wystawy pt. "Życie codzienne w okupowanej Wielkopolsce" zainaugurowano oficjalnie tegoroczny Marcowy Maraton Archiwalny. Tego dnia w siedzibie APK pojawili się znamienici goście m. in.: senator RP Witold Sitarz, reprezentujący Biskupa Kaliskiego ksiądz dr Sławomir Kęszka, ojciec Henryk Droździel dyrektor Domu Formacji Duchowej Księży Jezuitów w Kaliszu, Wincenty Pawlaczyk były wiceprezydent i przewodniczący Miejskiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Wacław Skotowski emerytowany działacz Związku Ochotniczych Straży Pożarnych i członek OSP, Tadeusz Krokos prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Kaliszu, wiceprezes zarządu Związku Literatów Polskich Oddział w Poznaniu Urszula Zybura, Halina Marcinkowska prezes Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, darczyńcy kaliskiego archiwum, grupa młodzieży z II Liceum Ogólnokształcącego z opiekunem Panią Joanną Kusiak, uczniowie Zespołu Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Kaliszu z opiekunem Panią Eliną Gulasaryan.
Dr Grażyna Schlender powitawszy wszystkich wyjaśniła ideę Marcowego Maratonu Archiwalnego. 4 marca 1951 roku przyjęto pierwsze akta do nowo utworzonego Oddziału Powiatowego Archiwum Państwowego w Poznaniu. 29 marca tego roku zmieniono nazwę placówki na Powiatowe Archiwum Państwowe w Kaliszu. Maraton nawiązuje więc do bardzo ważnych wydarzeń z historii archiwum. W jego trakcie archiwum otwiera swoje podwoje dla chętnych osób i umożliwia np. zwiedzenie magazynów archiwalnych, pracowni digitalizacji, wzięcie udziału w pokazie konserwatorskim. To czas, w którym otwieramy się szczególnie na młodzież szkolną i jesteśmy obecni w lokalnych mediach. W tym roku oprócz wystawy inaugurującej cały cykl, proponujemy nowość - prelekcję dyrektora Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego Witolda Banacha na temat związków rodzinny Kennedy z Radziwiłłami, spotkanie z darczyńcami oraz lekcje archiwalne w oparciu o aktualną wystawę i Kaliskie Archiwum Filmowe. Ekspozycja pt. "Życie codzienne w okupowanej Wielkopolsce" przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu w 2009 r., została przywieziona do Kalisza głównie ze względu na młodzież. Archiwum Państwowe w Kaliszu przygotowało listę szkół, których uczniów chcielibyśmy z nią zaznajomić. Prezentuje ona materiały dotyczące głównie Poznania. Wielkopolskę Południową reprezentują zaś takie miasta jak: Ostrów Wielkopolski, Jarocin, czy Krotoszyn. W związku z tym, że ekspozycja nie obejmuje samego Kalisza, archiwum postanowiło przygotować jej uzupełnienie w postaci archiwaliów z czasów okupacji hitlerowskiej w tym mieście. Wystawa lokalna pt. "Kalisz w latach II wojny światowej", przygotowana przez pracowników APK, świetnie uzupełnia całość obrazu okupowanej Wielkopolski, podobnie jak i wspomnienia Olecha Podlewskiego na temat życia codziennego w okupowanym Koźminie Wielkopolskim. Olech Podlewski, m. in. były Wicedyrektor Wydziału Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Kaliszu, udzielił wywiadu na potrzeby projektu Kaliskiego Archiwum Filmowego. Dzisiejszy dzień był świetną okazją do zapoznania się z jego relacją. Całość znakomicie wpisuje się w 70. rocznicę zakończenia II wojny światowej.
Wstępem do wystawy i tłem była projekcja wywiadu zrealizowanego przez Arkadiusza Pacholskiego i Erwina Rząda. Obecni wysłuchali relacji na temat realiów życia codziennego w Koźminie Wlkp. w latach 1939 - 1945. Obok Polaków żyli m. in. Volksdeutsche, Baltendeutsche itp. Realia były ciężkie. Obowiązywały marne przydziały żywnościowe, jedzenie trzeba było zdobywać często z narażeniem życia i zdrowia. Dzieci urządzały wypady w celu kradzieży buraków cukrowych, czy żyta. Czasami jakiś przychylny Niemiec pomagał, ale z reguły można było spotkać się z ciężkimi represjami.
W dalszej części spotkania kierownik Oddziału II Opracowania i Udostępniania Materiałów Archiwalnych Edyta Pietrzak oprowadziła zebranych po dwóch wystawach. Ekspozycja pt. "Życie codzienne w okupowanej Wielkopolsce" została przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej w Poznaniu, wedle koncepcji dr Agnieszki Łuczak i Aleksandry Pietrowicz. Za scenariusz i realizację odpowiadają dr hab. Stanisław Jankowiak, Filip Leśniak i Tomasz Rochatka. Plansze są wypełnione dokumentami, fotografiami i komentarzem historycznym. Materiały pochodzą z archiwów IPN, Archiwum Państwowego w Poznaniu, muzeów regionalnych m.in. w Lesznie, Ostrowie Wlkp., Krotoszynie. Omówiono następujące zagadnienia: "Wrzesień 1939", "Tzw. Kraj Warty", "Niemieckie plany", "Pierwsze dni okupacji", "Nur für Deutsche", "Deutsche Volksliste", "Wykorzenić", "Wypędzenia", "Osadnictwo niemieckie", "Deutschland über alles", "Terror", "W majestacie prawa", "Gwiazda Dawida", "Warunki materialne", "Mieszkania", "Praca", "Roboty przymusowe", "Kultura", Wobec okupanta", Oświata", "Rozrywka", "Polityka religijna", "Konspiracja", "Koniec Reichsgau Wartheland". Z wystawy bije wszechobecny terror wobec ludności polskiej. Polacy byli słabo opłacani, dążono do zmniejszenia ich przyrostu naturalnego, tworzyli jedynie siłę roboczą. Uzupełnieniem ekspozycji jest lokalna wystawa pt. "Kalisz w latach II wojny światowej". Rozmieszczono ją w 10 antyramach i 7 gablotach. Materiały prezentowane pochodzą z zespołów: Archiwa Rodzinne, Spuścizna Tadeusza Martyna z Kalisza, Akta miasta Kalisza, Zbiór fotografii i pocztówek, Zbiór map i planów. Ciekawe są zwłaszcza 3 plany Kalisza z 1940 r.: ulic, komunikacji i terenów zielonych. W gablotach są dokumenty wytworzone przez administrację niemiecką w tym m. in. dowody osobiste, karty pracy, potwierdzenia zameldowania, karty gospodarstw domowych, książeczki wojskowe. Dość duży zbiór obejmują zeszyty i podręczniki wykorzystywane w tajnym nauczaniu. Nieco miejsca poświęcono Gaukinderheim - niemieckiemu domowi wychowawczemu zorganizowanemu w 1942 r. Obraz dopełniają listy i pocztówki z okresu okupacji. Dzień minął więc pod znakiem trzech ważnych wydarzeń pod wspólnym mianownikiem - II wojną światową.
Po omówieniu wystawy był jeszcze czas na indywidualne zwiedzanie niezwykle ciekawej ekspozycji przy drobnym poczęstunku oraz dokonanie pamiątkowego wpisu w kronice archiwum.
