W grudniu 2021 r. w Archiwum Państwowym w Kaliszu odbyły się trzy zebrania naukowe w formie zdalnej. W piątek 10 grudnia 2021 r. pracownicy APK wysłuchali referatu Marii Doktór pt. "Kwerendy genealogiczne – problemy, pomoce, perspektywy oraz Małgorzaty Szczepaniak, która mówiła o Aktach metrykalnych w zasobie Archiwum Państwowego w Kaliszu – analizie opracowania scalonych zespołów archiwalnych. Z kolei 20 grudnia 2021 r. dr Anna Bestian-Zając wygłosiła prelekcję pt. Problemy mieszkaniowe lat 1945-1989 i ich odbicie w korespondencji obywateli z władzą".
Pierwsza prelegentka nakreśliła na początku swojego wystąpienia kwestię kwerend genealogicznych, które stanowią obecnie ponad połowę wszystkich podań, jakie wpływają do Archiwum Państwowego w Kaliszu. Stopniowy, regularny wzrost liczby takich spraw obserwujemy od przełomu XX i XXI w. W 2001 r. procentowy udział kwerend genealogicznych wynosił tylko 13 %. W dalszej części wystąpienia omówiono największe problemy przy załatwianiu kwerend genealogicznych jakimi są skąpe dane, które podają klienci. Wytłumaczono, że wynika to czasem z niewiedzy, a czasem ze swego rodzaju niefrasobliwości np. w przypadku aktu urodzenia kobiet podanie jej nazwiska małżeńskiego. Obecnie Archiwum dysponuje lub ma dostęp do wielu narzędzi ułatwiających poszukiwania genealogiczne. Są to wszelkiego rodzaju indeksy do ksiąg metrykalnych w postaci własnych baz lub ogólnodostępnych portali internetowych np. Basia, Poznan-Project, Geneteka, Grobonet. Portal www.szukajwarchiwach.gov.pl i platforma DropBox zapewniają dostęp do materiałów archiwalnych online. Podkreślono, że oprócz rozwiązań technologicznych kwestią nie do przecenienia jest współpraca i pomoc ze strony doświadczonych archiwistów oraz intuicja, a czasami zwykłe szczęście. Zdarza się bowiem, że poszukiwane informacje odnajdujemy przez przypadek, w zupełnie innym zespole, przy okazji poszukiwań związanych z inną kwerendą. Obserwowana od lat tendencja wzrostu kwerend genealogicznych zdaje się utrzymać w najbliższym czasie. Jednak prowadzona na szeroką skalę digitalizacja archiwaliów i ich udostępnianie w sieci może spowodować, że więcej osób będzie samodzielnie prowadzić poszukiwania. Ze strony Archiwum głównym działaniem powinna być edukacja dotycząca gromadzenia informacji na temat własnej rodziny oraz właściwego postępowania z domowym archiwum, a także promowanie i instrukcje obsługi portalu www.szukajwarchiwach.gov.pl.
Drugie wystąpienie dotyczyło scalonych akt metrykalnych w zasobie kaliskiego Archiwum. W listopadzie 2018 r. do Archiwum Państwowego w Kaliszu przywieziono akta metrykalne parafii z terenu powiatu kaliskiego w ramach scalania rozbitych zespołów archiwalnych, które były dotychczas przechowywane w Archiwum Państwowym w Poznaniu. O zespole rozbitym mówimy wówczas, gdy jest on przechowywany i figuruje w ewidencji dwóch lub większej liczby archiwów państwowych, lub ich oddziałów zamiejscowych. W ten sposób APK wzbogaciło swój zasób o 41 dopływów do istniejących zespołów, co daje 2823 jednostek archiwalnych, tj. 35,99 metrów bieżących akt z lat 1808-1901. Prace inwentaryzacyjne przeprowadziły w 2019 r.: Anita Śmiatacz oraz Małgorzata Szczepaniak, która opracowała także wstępy do inwentarzy w 2020 r. Scalenie objęło następujące zespoły: Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Blizanowie, Borkowie, Brudzewie, Chełmcach, Choczu, Dębem, Dobrzecu, Dzierzbinie, Giżycach, Godzieszach, Goliszewie, Iwanowicach, św. Józefa w Kaliszu, św. Mikołaja w Kaliszu, Kokaninie, Kościelcu, Kościelnej Wsi, Koźminku, Kosmowie, Kraszewicach, Liskowie, Opatówku, Pamięcinie, Piątku Wielkim, Przespolewie, Rajsku, Rychnowie, Stawie, Stawiszynie, Szymanowicach, Tłokini, Tykadłowie, Zbiersku oraz Akta stanu cywilnego Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Prażuchach, Kaliszu, Sobiesękach, Stawiszynie, jak również Akta stanu cywilnego Okręgu Bożniczego w Stawiszynie, Kaliszu, Koźminku i Akta stanu cywilnego Parafii Prawosławnej w Kaliszu. Prelegentka przybliżyła w ogólnym zarysie historię aktotwórców, w wyniku działalności których powstawały akta urodzeń, małżeństw i zgonów oraz opowiedziała co działo się z księgami metrykalnymi na przestrzeni lat, zanim trafiły do kaliskiego Archiwum. Na końcu wyłuszczono w jaki sposób akta opracowano. Scalenie akt przyczyniło się do zwiększenia ilości napływających do nas kwerend oraz udzielanych informacji dla osób poszukujących swoich korzeni rodzinnych, a tym samym uszczupliło powierzchnię magazynową APK.
20 grudnia 2021 r. dr Anna Bestian-Zając wygłosiła prelekcję pt. "Problemy mieszkaniowe lat 1945-1989 i ich odbicie w korespondencji obywateli z władzą". Przedstawiono główne przyczyny występowania problemów mieszkaniowych: zniszczenie i uszkodzenie zabudowy mieszkalnej w czasie II wojny światowej, dodatni przyrost naturalny po wojnie, niedostateczną ilość gruntów zasiedlonych w ramach parcelacji, ingerowanie władzy komunistycznej w kwestie związane z przydziałem mieszkania i jego wynajmem (komisje mieszkaniowe, kwaterunek), uzależnienie przydziału mieszkania od stażu pracy, zawodu, przynależności partyjnej itp. Prelegentka wskazała, że autorami korespondencji byli zarówno mężczyźni jak i kobiety, zdarzały się listy redagowane zbiorowo. Przeważali mieszkańcy wsi, gdyż tam nie budowano osiedli mieszkaniowych i panował ogólny głód ziemi. Izby mieszkalne były przeludnione, a w 1988 r. tylko niespełna 20% lokali dysponowało kompletem instalacji (w miastach ten wskaźnik wynosił 66%). Ludzie wylewali swoje żale do różnych instytucji. Zarchiwizowane listy można napotkać m. in. w aktach gmin, dokumentacji POP PZPR, prezydiów gromadzkich rad narodowych, prezydiów powiatowych rad narodowych, Frontu Jedności Narodu, Urzędu Rady Ministrów i przede wszystkim KC PZPR w Warszawie. Najwięcej listów pochodzi zdecydowanie z lat 1945-1956, kiedy to obowiązywało najbardziej „wyśrubowane” przepisy związane z przydziałem mieszkania. Donosząc na kogoś w sprawach mieszkaniowych często podkreślano fakt podpisania przez tą osobę listy VD – szczególnie w rejonie Kępna. Duża część konfliktów sąsiedzkich była powodowana dzieleniem tzw. przestrzeni wspólnych jak np. korytarz, ubikacja, czy strych. Dostrzegano dość również niesprawiedliwość w metrażu mieszkania w przeliczeniu na liczbę mieszkańców. Warto także nadmienić, że problemy mieszkaniowe były często przyczyną innych konfliktów – nieporozumień pokoleniowych w rodzinie, sporów o tzw. miedzę między sąsiadami itp. Z terenu Ziemi Kaliskiej swoje żale wylewano nie tylko do władz lokalnych. Udokumentowano przypadki, w których mieszkańcy Kalisza uczestnicząc w pochodach w stolicy mieli okazję własnoręcznie wręczyć korespondencję do rąk I sekretarza KC PZPR.
