Do głównych zadań archiwum państwowego należy: gromadzenie, przechowywanie i udostępnianie materiałów archiwalnych oraz wydawanie ze wspomnianych materiałów uwierzytelnionych odpisów, wypisów, zaświadczeń i kopii, nadzór nad archiwami zakładowymi oraz opracowywanie wydawnictw. Akta są udostępnianie w sposób bezpośredni (poprzez korzystanie z nich na miejscu w pracowni naukowej) oraz pośredni na pisemne zlecenie osób prywatnych i instytucji (kwerendy). Nasz zasób składa się głównie z akt XIX i XX-wiecznych, są to m.in. akta administracji państwowej i samorządowej, instytucji wymiaru sprawiedliwości, spółdzielni, instytucji oświatowych, akta metrykalne oraz zbiory prywatne w postaci spuścizn.
Wyjaśniono w jaki sposób należy przeprowadzać kwerendy, czyli poszukiwania danych informacji w dokumentach. Archiwum przeprowadza kwerendy dla instytucji i osób prywatnych, przeważają sprawy genealogiczne, potem własnościowe i socjalne głównie dla celów emerytalno - rentowych. Nasi petenci to w dużej mierze obywatele Polski, obecnie wzrasta ilość kwerend dla obcokrajowców. Szczególnie ważną informacją dla poszukiwań genealogicznych jest nazwa miejsca zdarzenia (urodzenia, małżeństwa, zgonu danej osoby), istotne może się okazać podanie wyznania. Należy przy tym pamiętać, że akta Urzędu Stanu Cywilnego trafiają do Archiwum Państwowego dopiero po okresie 100 lat od wytworzenia. Studenci poznali wiele ciekawych przykładów przeprowadzonych kwerend - zdarzały się fakty rejestracji dzieci w urzędzie kilka lat po urodzeniu, co może wprowadzić poszukiwacza w błąd. Studenci próbowali odczytać niektóre fragmenty z ksiąg metrykalnych z XIX wieku zapisane w języku rosyjskim oraz niemieckim. Zwrócono uwagę na dwa odrębne sposoby rejestracji w byłych zaborach. W zaborze rosyjskim rejestrowano w jednej księdze urodzenia, małżeństwa i zgony, natomiast w zaborze pruskim prowadzono osobne księgi dla każdej z kategorii.
Studenci zostali zapoznani z wystawą pt. "Niech się święci... Obchody świąt i rocznic w Polsce Ludowej". Z dużym zaciekawieniem oglądali fotografie dokumentujące kalendarz świąt w komunistycznej Polsce. Wystawa ta została zorganizowana przez łódzki oddział IPN i będzie gościć w Archiwum Państwowym do końca roku 2009.
Studenci zwiedzili nasze magazyny archiwalne. Należą one do najnowocześniejszych w Polsce. Są wyposażone w regały przesuwne tzw. kompakty, co pozwala wygospodarować dodatkowo wolne miejsce w magazynie. Dokumenty powinny być przechowywane w temperaturze 16 - 18 ° C, przy optymalnej wilgotności rzędu 45 - 55 %. Co jakiś czas akta trzeba oczyścić z kurzu i mikroorganizmów.
Część zajęć odbyła się w pracowni konserwatorskiej. Tutaj przedstawiono kolejne etapy konserwacji poczynając od czyszczenia akt przy użyciu odkurzacza z filtrem "Hepa", poprzez kąpiel, naprawę przedarć, uzupełnianie ubytków, szycie na zszywadle, kończąc na oprawieniu akt. Zwrócono uwagę na to, jak przechowywać właściwie akta w domu. Należy usunąć z dokumentów spinacze i zszywki metalowe, które niszczą papier. Nie należy także kleić przedarć taśmą samoprzylepną typu "Scotch", gdyż jej klej powoduje poważne zniszczenie papieru. Do przechowywania najlepiej używać pudeł lub teczek bezkwasowych, należy unikać segregatorów, koszulek foliowych oraz pudeł zawierających kwas i ligninę (ścier drzewny). Zalane lub zawilgocone dokumenty należy jak najszybciej osuszyć aby nie rozwinęła się pleśń. Szczególną uwagę studentów zwrócił atlas zniszczeń materiałów archiwalnych.
